Τα τραγούδια παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην καθημερινή μας ζωή είτε για να μας κάνουν… παρέα είτε για να «ντύσουν» μια τηλεοπτική σειρά ή ταινία.
Η μουσική, γενικότερα, προκαλεί συναισθήματα. Για αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όταν χρησιμοποιείται στην πολιτική ζωή της Ελλάδας. Υπάρχουν τραγούδια που έχουν σημαδέψει μέχρι σήμερα κάποια πολιτικά γεγονότα και που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία της χώρας μας.
Πολλά από αυτά, φέρνουν μνήμες συγκεκριμένων πολιτικών περιόδων, όπως της Χούντας ή της Μεταπολίτευσης. Υπάρχουν και άλλα τόσα, τα οποία δεν συνδέθηκαν με την πολιτική σκηνή αλλά όταν ακούστηκαν, είχαν τη δική τους σημασία.
2000 – «Υπάρχει καλύτερη Ελλάδα και τη θέλουμε» – Νέα Δημοκρατία
Έμεινε στην ιστορία το σύνθημα της Νέας Δημοκρατίας, όπου με τον Κώστα Καραμανλή στην ηγεσία της, έλεγε σε όλους τους Έλληνες πως «υπάρχει καλύτερη Ελλάδα και τη θέλουμε».
Το συγκεκριμένο τραγούδι έφτασε πολύ κοντά να μείνει στην ιστορία ως ένα από τα συστατικά που άλλαξαν τα χέρια στο «τιμόνι» της χώρας, διότι τα exit polls «έδειχναν» νίκη της Νέας Δημοκρατίας, πριν ανατρέψουν τα δεδομένα τα τελικά αποτελέσματα. Σίγουρα αποτελεί κομμάτι μιας διαφορετικής εποχής, καθώς ενέπνευσε και αρκετά σατιρικά σκετσάκια.
1973 – «Καλημέρα ήλιε» – ΠΑΣΟΚ
Το τραγούδι του Μάνου Λοΐζου κυκλοφόρησε σε μια εποχή πολύ συμβολική για τα δεδομένα της Ελλάδας. Τον Απρίλιο του 1974, 3 μήνες πριν την οριστική πτώση της Χούντας, κυκλοφορεί ένα άλμπουμ με τραγούδια με μουσική και στίχους του Μάνου Λοΐζου.
Ένα από αυτά ήταν και το «Καλημέρα Ήλιε» το τραγούδι με τη μουσική του Μάνου Λοΐζου και τους στίχους του Δημήτρη Χριστοδούλου, οι οποίοι ισορροπούσαν ανάμεσα σε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα και μια αγωνιστική πρωτομαγιάτικη διάθεση.
Το τραγούδι υιοθετήθηκε από το ΠΑΣΟΚ, καθώς υπήρχε ο ήλιος στο σήμα του κόμματος.
1967 – 1974 – Τραγούδια κατά της Χούντας
Τραγούδια που λογοκρίθηκαν και που απαγορεύτηκαν να αναπαράγονται διότι «υποκινούσαν πάθη και διενέξεις εις τους κόλπους του πληθυσμού», όπως ανέφερε τότε η ανακοίνωση της χουντικής ηγεσίας της Ελλάδας.
Όμως, οι περισσότεροι ποιητές και συνθέτες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Νίκος Ξυλούρης, έγραφαν με κίνδυνο της ζωής τους, θέλοντας να παρουσιάσουν το αντιστασιακό πνεύμα των Ελλήνων μέσα από την τέχνη τους.
Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
2009 – «Θα ‘ρθεις σαν αστραπή» – Νέα Δημοκρατία
Το τραγούδι του Σταμάτη Σπανουδάκη, «Θα ‘ρθεις σαν αστραπή» ήταν αυτό που έπαιζε στις συγκεντρώσεις της Νέας Δημοκρατίας το 2009, στον προεκλογικό αγώνα του Κώστα Καραμανλή, όταν οι Έλληνες καλούνταν πρόωρα στις κάλπες. Η εικόνα του ασφυκτικά γεμάτου Πεδίου του Άρεως σηματοδοτεί μια εποχή διαφορετική, πριν από τα μνημόνια.
Το τραγούδι μιλάει για την πτώση του Βυζαντίου και της Κωνσταντινούπολης και την εκπλήρωση της προφητείας ότι «σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολυδακρύζεις. Πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά σου θα ‘ναι». Κυκλοφόρησε το 1998.
2015 – «Bella Ciao» – ΣΥΡΙΖΑ
Όταν το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές, το τραγούδι «Bella Ciao» που συμβόλιζε την «αλλαγή» ηχούσε σε όλη την Αθήνα. Το τραγούδι είναι ιταλικό αντιφασιστικό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η μουσική του είναι εμπνευσμένη από κάποιο παλιό παραδοσιακό τραγούδι. Ο στιχουργός είναι άγνωστος, όμως οι στίχοι έχουν ερμηνευθεί σε 15 γλώσσες και από καταξιωμένους καλλιτέχνες όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Μάνου Τσάο και ο Γκόραν Μπρέγκοβιτς.
Έχει χρησιμοποιηθεί ακόμη και στη δημοφιλή σειρά του Netflix «La Casa De Papel», συμβολίζοντας τον αντιστασιακό αγώνα των πρωταγωνιστών.
1979 – «Αυτός ο άνθρωπος» – Ανδρέας Παπανδρέου
Αποτελεί το λαϊκό τραγούδι αυτής της λίστας, το οποίο έχει συνδεθεί με την πολιτική σκηνή της Ελλάδας και συγκεκριμένα τον Ανδρέα Παπανδρέου. Για τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ ήταν ένα από τα αγαπημένα, αν όχι το αγαπημένο του τραγούδι.
Κυκλοφόρησε το 1979 και το ερμηνεύει η Ρίτα Σακελλαρίου.
1981 – «Οδηγητής» – ΚΚΕ/ΚΝΕ
Το 1968, κυκλοφόρησε το πρώτο περιοδικό «Οδηγητής», το οποίο αποτελεί πολιτική εφημερίδα από την Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδος. Παράλληλα, ο «Οδηγητής» είναι ποίημα του Κώστα Βάρναλη, που γράφτηκε το 1922, στη σκιά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και στο οποίο ως «οδηγητής» είναι ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Λένιν.
Τους στίχους του ποιήματος μελοποίησε ο Χρήστος Λεοντής.
Δεκαετία του ’80 – Carmina Burana – ΠΑΣΟΚ
Ίσως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τραγούδια της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της χώρας και αυτό που αρκετοί μέχρι σήμερα, το αποκαλούν ως «το τραγούδι του Ανδρέα».
Η Carmina Burana του Carl Orff έμεινε στην ιστορία της πολιτικής ζωής της χώρας, καθώς ηχούσε στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ, επί Ανδρέα Παπανδρέου.
