Διαιρεμένοι είναι οι ηγέτες των 27 κρατών – μελών γύρω από το μεταναστευτικό, το οποίο αποτελεί κεντρικό θέμα της συνόδου κορυφής των Βρυξελλών την Πέμπτη (17/10) και παρά το γεγονός ότι μόλις πρόσφατα υπέγραψαν το νέο Σύμφωνο, οι εντάσεις για το πιο «καυτό» θέμα της ατζέντας πληθαίνουν. Τουλάχιστον τρία «γκρουπ» φέρονται να έχουν σχηματιστεί έχοντας διαφορετικές προσεγγίσεις πάνω στο ίδιο θέμα.
Ήδη στις Βρυξέλλες επικρατεί κλίμα αμηχανίας για το εάν τελικά θα υπάρξει αναφορά στο ζήτημα της μετανάστευσης στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Και αυτό γιατί ήδη από τα μέσα Σεπτεμβρίου, πρώτη η Γερμανία θέσπισε συστηματικούς ελέγχους σε όλα τα χερσαία σύνορα της χώρας για τους επόμενους έξι μήνες, με γειτονικές της χώρες να αντιδρούν και να ζητούν να υλοποιηθούν τα συμφωνηθέντα.
Διπλωματικές πηγές, ανέφεραν πως οι «27» έχουν χωριστεί σε τρεις «ομάδες»: Η πρώτη δεν επιθυμεί καθόλου συμπεράσματα για το θέμα, η δεύτερη θέλει αναλυτικά συμπεράσματα και η τρίτη επιμένει να γίνει αναλυτική συζήτηση με κάποια συμπεράσματα που θα παραπέμπουν στην επόμενη συνάντηση των ηγετών τον προσεχή Δεκέμβριο.
Η πρώτη Σύνοδος παρουσία χωρών του Κόλπου
Οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η ανησυχία για νέες μεταναστευτικές ροές (κυρίως από Λίβανο) βρέθηκαν στο επίκεντρο της Συνόδου μεταξύ Ευρωπαίων ηγετών και ομολόγων τους από χώρες του Κόλπου. Αυτή ήταν και η πρώτη Σύνοδος «σύσφιξης» της συνεργασίας σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία.
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η Σύνοδος οδήγησε και στην υιοθέτηση μιας φιλόδοξης δήλωσης, υπογραμμίζοντας σημαντική πρόοδο στη συνεργασία, το εμπόριο, τις επενδύσεις και τη δέσμευση για πολυμερή συνεργασία.
Εξάλλου, νωρίτερα ο Πρωθυπουργός, προσερχόμενος στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής, έκανε έκκληση για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και στον Νότιο Λίβανο.
Τι θα ζητήσει η Αθήνα την Πέμπτη
Επιστρέφοντας στις εξελίξεις γύρω από το μεταναστευτικό που θα απασχολήσει κατά κύριο λόγο την αυριανή Σύνοδο Κορυφής μεταξύ των 27 ηγετών της ΕΕ, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να σταθεί σε σημεία που η Αθήνα θεωρεί κομβικά. Όπως το γεγονός ότι μεμονωμένες χώρες ήδη καταστρατηγούν τις κοινοτικές συμφωνίες.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εδώ και καιρό υπογραμμίζει εμφατικά πως το μεταναστευτικό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα που ζητά από κοινού λύσεις. Μάλιστα, το ζήτημα απαιτεί άμεσες λύσεις λόγω και της έκρυθμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή και των ανησυχιών για αύξηση των ροών από το Λίβανο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., να ζητήσει περαιτέρω κοινοτική χρηματοδότηση για τις χώρες πρώτης υποδοχής, αλλά και επιτάχυνση την επιστροφών- συνεργασία με τρίτες χώρες.
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός είχε την περασμένη εβδομάδα συναντήσεις στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου Κορυφής της MED9, στην Πάφο, θέτοντας στο τραπέζι τη «συμμαχία» που θα πρέπει να υπάρξει μεταξύ των κρατών του νότου. Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε και της ενίσχυσης των χωρών πρώτης γραμμής, τη σημασία των επιστροφών και της συνεργασίας με τρίτες χώρες, ενώ θα υπογραμμίσει τη σημασία εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Συνοπτικά αναμένεται να αναδείξει:
- Τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.
- Την νίσχυση των χωρών πρώτης γραμμής.
- Την εφαρμογή Συμφώνου για Μετανάστευση / Άσυλο.
Έχει προηγηθεί επιστολή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τους «27» ηγέτες, στην οποία αναφέρεται στις συλλογικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, προτείνοντας, μεταξύ άλλων:
- Επιτάχυνση εφαρμογής του Συμφώνου για Μετανάστευση / Άσυλο.
- Ανάπτυξη ολοκληρωμένων συνεργασιών με βασικές τρίτες χώρες.
- Ενίσχυση εξωτερικών συνόρων.
- Διασφάλιση δίκαιων / αποτελεσματικών διαδικασιών ασύλου.
Οι συγκρούσεις ανάμεσα στα τρία γκρουπ
Εν τω μεταξύ, το κλίμα εντός του Συμβουλίου αναμένεται τεταμένο, καθώς οι πρόσφατες κινήσεις της Γερμανίας ξεχείλισαν το ποτήρι. Οι δυσκολίες στις συζητήσεις επιβαρύνονται και από τη θέση Ολλανδίας και Ουγγαρίας, που ζητούν εξαίρεση από την κοινή μεταναστευτική πολιτική. Από την πλευρά της, η Πολωνία θα ζητήσει από την ΕΕ να επικυρώσει την απόφασή της για προσωρινή αναστολή παροχής καθεστώτος ασύλου σε όσους περνούν τα σύνορα από τη γειτονική Λευκορωσία, καταγγέλλοντας τη Ρωσία για «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού.
Σε εφαρμογή τίθεται πλέον και η συμφωνία Ρώμης – Τιράνων, η οποία προβλέπει ότι για μία περίοδο πέντε ετών, η Αλβανία θα δέχεται έως και 36.000 μετανάστες ετησίως και οι αιτήσεις ασύλου τους θα διεκπεραιώνονται σε δύο κέντρα. Ήδη, οι πρώτοι 16 μετανάστες έφτασαν στο λιμάνι Σενγκίν της Αλβανίας και θα φιλοξενηθούν στο Τζάντερ. Μία πρώην στρατιωτική εγκατάσταση αεροδρομίου, που θα χρησιμοποιηθεί για τη στέγαση των μεταναστών.
