Τα Φυλακισμένα Μνήματα είναι η ονομασία ενός κοιμητηρίου το οποίο βρίσκεται στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας όπου οι Βρετανοί έθαψαν τους 9 απαγχονισμένους και 4 άλλα σημαντικά στελέχη της ΕΟΚΑ που έπεσαν κατά την διάρκεια του αγώνα του 1955-1959 για την απελευθέρωση της Κύπρου από τους Άγγλους και την Ένωση της με την κυρίως Ελλάδα. Αποτελεί το ιερότερο μνημείο του αγώνα του Κυπριακού Ελληνισμού για την Ένωσή του με την μητέρα Ελλάδα.
Το κοιμητήριο κατασκευάστηκε από τους Βρετανούς επί κυβερνήτη Τζον Χάρντινγκ. Σχεδιάστηκε σαν ένας περιτοιχισμένος μικρός χώρος δίπλα από τα κελιά των μελλοθανάτων και την αγχόνη. Έμεινε στην ιστορία με την ονομασία “Φυλακισμένα Μνήματα”.
Στα Φυλακισμένα Μνήματα είναι θαμμένοι δεκατρείς αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α., από τους οποίους οι εννιά εκτελέστηκαν με απαγχονισμό στις φυλακές, τρεις έπεσαν στο πεδίο της μάχης και ένας πέθανε σε στρατιωτικό νοσοκομείο, μετά τον τραυματισμό του σε μάχη.
Η κηδεία γινόταν αμέσως μετά τον απαγχονισμό. Μοναδική παρουσία ήταν εκείνη του ιερέα των φυλακών (Παπαντωνίου Ερωτοκρίτου) που έψαλλε τη νεκρώσιμη ακολουθία έξω από την κλειστή είσοδο του κοιμητηρίου. Ύστερα οι Βρετανοί τους έθαβαν, χωρίς να παρευρίσκεται κανένας συγγενής των νεκρών. Οι συγγενείς των νεκρών μπόρεσαν να επισκεφθούν τους τάφους μόνο μετά το τέλος του αγώνα.
Απαγχονίστηκαν μαζί στις 10 Μαΐου 1956: Μιχαήλ Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου.
Απαγχονίστηκαν μαζί στις 9 Αυγούστου 1956: Ανδρέας Ζάκος, Ιάκωβος Πατάτσος και Χαρίλαος Μιχαήλ.
Απαγχονίστηκαν μαζί στις 21 Σεπτεμβρίου 1956: Μιχαήλ Κουτσόφτας, Στέλιος Μαυρομάτης και Ανδρέας Παναγίδης.
Απαγχονίστηκε στις 14 Μαρτίου 1957: Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
Στα Φυλακισμένα Μνήματα αναπαύονται ακόμα τέσσερις αγωνιστές της Ε.Ο.Κ.Α. οι οποίοι έπεσαν μαχόμενοι. Οι Άγγλοι αρνήθηκαν να δώσουν τις σορούς των ηρώων στις οικογένειές τους, φοβούμενοι τις λαϊκές εκδηλώσεις κατά την κηδεία τους. Τους έθαψαν στο κοιμητήριο των φυλακών, όπως τους απαγχονισθέντες. Οι τέσσερις αγωνιστές που όλοι έπεσαν στο πεδίο της μάχης είναι οι ακόλουθοι: Μάρκος Δράκος, Γρηγόρης Αυξεντίου, Στυλιανός Λένας, Κυριάκος Μάτσης.
Στον τοίχο του κοιμητηρίου υπάρχει η επιγραφή: «Τ’ ανδρειωμένου ο θάνατος, θάνατος δε λογιέται».
