«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις έγκειται στη σοβαρή έλλειψη ευκαιριών χρηματοδότησης» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Πάσσαρης μιλώντας στο CNN Greece.
Ενώ αναγνωρίζει ότι το ελληνικό οικοσύστημα επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι λιγότερο ανεπτυγμένο σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ και προσθέτει πως «οι ΜμΕ δυσκολεύονται να προσελκύσουν επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου, ιδίως σε επιχειρήσεις αρχικών σταδίων».
Οι σημαντικότερες προκλήσεις
Όσον αφορά στις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές ΜμΕ επιχειρήσεις, ως προς τη συμμετοχή τους στα προγράμματα του EIF, ο κ. Πάσσαρης επισημαίνει πως σύμφωνα με μελέτες «από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) στην Ελλάδα έγκειται στη σοβαρή έλλειψη ευκαιριών χρηματοδότησης» και προσθέτει:
«Από την πλευρά του χρέους, έχει ασκηθεί κριτική ότι τα προαπαιτούμενα για τραπεζικά δάνεια, ειδικά προς τις ΜμΕ, έχουν ουσιαστικά περιθωριοποιήσει τις ΜμΕ από την πρόσβαση σε ζωτικούς χρηματοδοτικούς πόρους που προσφέρουν οι συστημικές τράπεζες».
Σε αυτό το πλαίσιο τονίζει πως τα προγράμματα χρηματοδοτικής ενίσχυσης του ΕΤΕ επιδιώκουν να μειώσουν ορισμένες από αυτές τις προϋποθέσεις, δεδομένου ότι τα σχετικά οφέλη που συνδέονται με αυτές τις χρηματοδοτήσεις πρέπει να μεταβιβαστούν από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στους τελικούς αποδέκτες των συνδεδεμένων δανείων, δηλαδή στις ΜμΕ.
«Η μεγαλύτερη εστίαση ενός αυξανόμενου αριθμού αυτών των χρηματοδοτικών προγραμμάτων προς έναν πιο θεματικό χαρακτήρα – π.χ. χρηματοδότηση που συνδέεται με τη βιωσιμότητα ή την καινοτομία και την ψηφιοποίηση – δημιουργεί έναν επιπλέον βαθμό δυσκολίας, καθώς ορισμένες ΜμΕ επικεντρώνονται κυρίως στη χρηματοδότηση κεφαλαίου κίνησης ως πρωταρχικό τους μέλημα» σημειώνει και προσθέτει:
«Η κυρίαρχη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές ΜμΕ στα προγράμματα χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια του ΕΤΕ, έγκειται στην εξέλιξη και ωρίμανση του οικοσυστήματος των επιχειρηματικών κεφαλαίων/ιδιωτικών κεφαλαίων (VC/PE) παράλληλα με την ανάπτυξη θεματικών εντολών χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια».
Ο κ. Πάσσαρης αναγνωρίζει ότι το ελληνικό οικοσύστημα επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι λιγότερο ανεπτυγμένο σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ.
«Οι ΜΜΕ δυσκολεύονται να προσελκύσουν επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου, ιδίως σε επιχειρήσεις αρχικών σταδίων. Από τη θετική πλευρά, ωστόσο, το ΕΤΕ έχει μακροχρόνια σχέση με την Ελληνική Δημοκρατία όσον αφορά τη διαχείριση εντολών για μετοχικό κεφάλαιο που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία της χώρας, αρχής γενομένης από το 2010» σημειώνει.
Καθοριστικός ο ρόλος του EIF
Σύμφωνα με τον Senior Regional Representative του EIF:
«Το ΕΤΕ διαχειρίστηκε εντολές μετοχικού κεφαλαίου που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην οικοδόμηση του ελληνικού οικοσυστήματος μετοχικού κεφαλαίου VC & PE. Τα τελευταία 8 χρόνια, ο αριθμός των συμφωνιών στην Ελλάδα έχει υπερδιπλασιαστεί, με αποτέλεσμα το 2022 να έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 220 συμφωνίες.
Οι συμφωνίες VC ηγούνται της ελληνικής αγοράς μετοχών (43% του συνολικού αριθμού των συμφωνιών), ενώ οι συμφωνίες PE αποτελούσαν μόνο περίπου το 15% της συνολικής αγοράς το 2022, την καλύτερη χρονιά της.
- Η πλειονότητα των επενδύσεων κατευθύνθηκε σε εταιρείες τύπου Πληροφορικής (28%) και Β2Β (26%)
- O τομέας των Βιοεπιστημών/Υγείας είναι ο 5ος πιο ενεργός τομέας στην Ελλάδα
Η πρωτοβουλία EquiFund
Με την υφιστάμενη πρωτοβουλία χρηματοδότησης ιδίων κεφαλαίων EquiFund, η οποία υπεγράφη το 2016 με τις ελληνικές αρχές και προϋπολογισμό 260 εκατ. ευρώ, να ολοκληρώνει την επενδυτική της περίοδο και να αναδύονται διάδοχα ταμεία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υποστηρίζονται από κεντρικές εντολές του ΕΤΕ, το τοπίο για τη χρηματοδότηση ιδίων κεφαλαίων υφίσταται μια κρίσιμη μετάβαση, εξηγεί ο κ. Πάσσαρης.
Η μετάβαση αυτή χαρακτηρίζεται από την απουσία επικάλυψης μεταξύ της εντολής του EquiFund και άλλων περιφερειακών ή κεντρικών εντολών που διαχειρίζεται το ΕΤΕ σημειώνει και τονίζει: «γεγονός που σηματοδοτεί μια μοναδική θεματική προσέγγιση για την ανάπτυξη μετοχικού κεφαλαίου στην Ελλάδα».
Με την επαναδραστηριοποίηση του εθνικού φορέα προώθησης μετοχικού κεφαλαίου (HDBI) και τη συνεργασία του με το ΕΤΕ, οι προηγούμενες επενδύσεις τηρούσαν κατά κύριο λόγο στρατηγικές γενικών επενδύσεων με περιορισμένη γεωγραφική εμβέλεια.
Ωστόσο, με την εισαγωγή μιας νέας θεματικής εντολής για μετοχικό κεφάλαιο, που επικεντρώνεται κυρίως στις Επιστήμες Ζωής και την Υγεία & τη Βιωσιμότητα και τον Κοινωνικό αντίκτυπο, οι συντονισμένες προσπάθειες μεταξύ του ΕΤΕ, της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στοχεύουν στην αξιοποίηση συγκεκριμένων τομέων που παρουσιάζουν προοπτικές ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία.
Η εντολή είναι έτοιμη να συμπληρώσει τις υφιστάμενες εθνικές πρωτοβουλίες, δημιουργώντας παράλληλα έναν αγωγό για μελλοντική ανάπτυξη μετοχικού κεφαλαίου, ευθυγραμμιζόμενη με τον ευρύτερο στόχο της προώθησης της στοχευμένης οικονομικής ανάπτυξης και των προτεραιοτήτων πολιτικής».
Πώς μπορεί να βελτιωθεί η πρόσβαση στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση
Σύμφωνα με τον κ. Πάσσαρη «η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία» για την βελτίωση και την ενίσχυση της πρόσβασης των ελληνικών ΜμΕ στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Και φέρνοντας ως παράδειγμα, τα προγράμματα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού που οργανώνονται για την ενδυνάμωση των ιδιοκτητών ΜΜΕ με γνώσεις σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές χρηματοδότησης, εξηγεί πως «τα εργαστήρια και οι εκπαιδευτικές συνεδρίες μπορούν να απομυθοποιήσουν τα πολύπλοκα χρηματοδοτικά μέσα και τα κριτήρια επιλεξιμότητας.
Με την προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, οι ΜΜΕ αποκτούν την αυτοπεποίθηση να περιηγηθούν στο περίπλοκο τοπίο των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ».
Επιπλέον, προσθέτει, οι εκδηλώσεις δικτύωσης διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ΜΜΕ και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οι εκδηλώσεις αυτές συγκεντρώνουν ενδιαφερόμενους από διάφορους τομείς, επιτρέποντας στις ΜΜΕ να αλληλεπιδρούν άμεσα με δυνητικούς δανειστές, επενδυτές και εκπροσώπους της ΕΕ.
Οι επακόλουθες συνδέσεις όχι μόνο αυξάνουν την ευαισθητοποίηση αλλά και δημιουργούν ευκαιρίες για συνεργασία και σύμπραξη.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να υπάρχει και πολιτική συνηγορία για τη βελτίωση της χρηματοδότησης των ΜΜΕ όχι μόνο για τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, αλλά για τη χρηματοδότηση γενικότερα. Ένα πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, επιτρέπει στις ΜΜΕ να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τα χρηματοδοτικά τους εμπόδια.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων στην Ελλάδα
Το ΕΤΕ έχει 25ετή παρουσία στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα, 43.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν υποστηριχθεί οικονομικά μέσω των προγραμμάτων του ΕΤΕ, μέσω 65.000 συναλλαγών που στήριξαν περισσότερες από 327.000 θέσεις εργασίας.
Τα τελευταία 10 χρόνια, υπογράφηκαν 96 εντολές και επιχειρησιακές συμφωνίες με τοπικούς αντισυμβαλλόμενους (Ελληνική Δημοκρατία, Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, τοπικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, διαχειριστές κεφαλαίων, πάροχοι μικροχρηματοδοτήσεων), με εκταμίευση κεφαλαίων σε ελληνικές ΜΜΕ.
Με την υποστήριξη της πλειοψηφίας των ελληνικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, πάνω από 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ από χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων που υποστηρίχθηκαν από το ΕΤΕ τα τελευταία τέσσερα χρόνια διανεμήθηκαν σε ελληνικές ΜΜΕ, υποστηρίζοντας περισσότερες από 500.000 εγχώριες θέσεις εργασίας.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπεγράφησαν περισσότερα από 84.330 τραπεζικά δάνεια, τα οποία προσέφεραν εγγυήσεις έως και 80% σε σχέση με το δάνειο. Αυτό παρείχε καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για κάθε ΜΜΕ με ένα απλό επιχειρηματικό σχέδιο, υποστηρίζοντας τις επενδύσεις στην ελληνική βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών περιοχών.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) είναι εξειδικευμένος πάροχος χρηματοδότησης κινδύνου προς όφελος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) σε ολόκληρη την Ευρώπη και αποτελεί μέρος του Ομίλου ΕΤΕπ.
Ο George Passaris θα συμμετάσχει στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί 10 με 13 Απριλίου στους Δελφούς.
