Ενώ η παγκόσμια κοινότητα ακόμα δεν έχει ανακάμψει πλήρως από την πανδημία του Covid-19 που ταλαιπώρησε με lockdown για περισσότερο από δύο χρόνια και οι επιστήμονες ετοιμάζονται για το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν μια επόμενη πανδημία.
Οι ιοί που μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι οι πρώτοι στη λίστα των πιθανών νέων εστιών που μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και πανδημίες, όπως αυτή του κορωνοϊού. Υπάρχουν ιοί που βρίσκονται υπό παρακολούθηση, είπε χαρακτηριστικά ο Θεοκλής Ζαούτης, καθηγητής παιδιατρικής και επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μιλώντας στο Action 24. Ένας από αυτούς είναι ο «Η5Ν1» ή αλλιώς «γρίπη των πτηνών».
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, το 2022 ήταν και η πρώτη χρονιά που εντοπίστηκε ο ιός της γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους στην Ευρώπη. Τον Οκτώβριο του 2022 ανακοινώθηκε ότι ανιχνεύτηκε H5N1 σε δύο εργάτες που συμμετείχαν σε αντιμετώπιση εστίας γρίπης σε πουλερικά στην Ισπανία.
Μεγαλύτερη απειλή ο ιός από άνθρωπο σε άνθρωπο
Εκτιμάται, όμως ότι δεν επρόκειτο για συστηματική λοίμωξη, αλλά πιθανόν για επιφανειακή επιμόλυνση των βλεννογόνων, καθώς δεν εμφάνισαν συμπτώματα ούτε βρέθηκε ικανή ποσότητα ιού στα δείγματα. Το ίδιο θεωρείται ότι συνέβη και με την περίπτωση ατόμου στην Αγγλία που διατηρούσε πάπιες που εμφάνισαν σημαντική νοσηρότητα και θανάτους από H5N1. Το διάστημα εκείνο (Ιανουάριος του 2022) βρέθηκε και ο ίδιος θετικός για H5N1 αλλά δεν νόσησε ούτε ανέπτυξε συμπτώματα.
Αυτό συνάδει με την μέχρι τώρα γνώση ότι η μετάδοση του H5N1 στον άνθρωπο συμβαίνει δύσκολα επειδή απαιτεί στενή και χωρίς προφυλάξεις επαφή με τα νοσούντα πτηνά ή το μολυσμένο περιβάλλον, όμως όταν ο ιός μεταδοθεί η νόσος μπορεί να είναι βαρύτατη.
Ο κ. Ζαούτης, αναφερόμενος στο συνέδριο για τους ιούς, που μπορεί να προκαλέσει τη νέα πανδημία, είπε: «Υπάρχουν ιοί που είναι επί παρακολούθηση. Επειδή γράφτηκαν αρκετά άρθρα για πολλούς ιούς, οι ιοί που απειλούν να οδηγήσουν σε πανδημία, είναι αυτοί που μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο». Και συνέχισε: «Οι ιοί που θα μας οδηγήσουν πιθανώς σε νέα πανδημία είναι οι αναπνευστικοί, οι οποίοι μπορεί να μεταδοθούν με τρόπους, όπως τον βήχα».
«Η θνησιμότητα αγγίζει το 55%»
Όσο για το πώς μπορεί να φτάσει στον κόσμο μια νέα πανδημία: «Το κλειδί για να εκτιμήσουμε τον κίνδυνο για την πανδημία, είναι το πώς μεταδίδεται ο ιός. Η γρίπη, από τις αρχές του αιώνα, είναι ο ιός που μεταλλάσσεται διαρκώς. Θυμόμαστε χαρακτηριστικά το 1918 τη μεγάλη ισπανική πανδημία και, η αλήθεια είναι, πως από αυτόν τον ιό περιμέναμε την επόμενη πανδημία, αλλά μάς ήρθε ο κορωνοϊός» είπε.
«Επειδή γίνεται συζήτηση για ένα στέλεχος της γρίπης, των πτηνών, αυτός ο ιός είναι επί παρακολούθηση παγκοσμίως, επειδή μπορεί να μεταφερθεί από τα πτηνά στα θηλαστικά, στις αγελάδες. Έχει κάνει αυτό το βήμα και εμείς, εξάλλου, είμαστε θηλαστικά», τόνισε.
«Μάλιστα, έχουν μολυνθεί άνθρωποι που βρίσκονται κοντά σε αυτά τα ζώα, με τη θνησιμότητα να αγγίζει το 55%. Υπάρχουν ελάχιστα κρούσματα, αλλά δεν υπάρχει ένδειξη ότι αυτή η γρίπη μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο», είπε χαρακτηριστικά.
