Φέτος συμπληρώνονται 128 χρόνια από την πρώτη διεξαγωγή μαραθωνίου δρόμου ως αγωνίσματος των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, 41 χρόνια από τον πρώτο αγώνα με την σημερινή του μορφή, 61 από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένος ο αγώνας, ενώ συμπληρώνονται 78 χρόνια από τη νίκη του Στέλιου Κυριακίδη στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1946, σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία του Μαραθωνίου δρόμου.
Ο 41ος «Μαραθώνιος Αθήνας, ο Αυθεντικός» είναι ένα αγώνισμα εμπνευσμένο από την διαδρομή του οπλίτη ημεροδρόμου που μετέφερε το μήνυμα της νίκης στην Αθήνα μετά τη Μάχη του Μαραθώνα. Την άνοιξη του 1896, στην πρώτη σύγχρονη Ολυμπιάδα, αθλητές από πέντε χώρες παρατάχθηκαν στη γέφυρα του Μαραθώνα, στην αφετηρία, για να διανύσουν τη χωμάτινη διαδρομή ως το Παναθηναϊκό Στάδιο. Το νήμα έκοψε πρώτος ο Έλληνας αθλητής Σπύρος Λούης, σε μια νίκη που έμεινε στην Ιστορία συμβολίζοντας την προσπάθεια, την υπέρβαση των σωματικών και ψυχικών ορίων, καθώς και την αντοχή. Σημαντικότατη ήταν η παρουσία του έμπειρου, επίσης Έλληνα δρομέα, Χαρίλαου Βασιλάκου, ο οποίος τερμάτισε δεύτερος και μαζί με τον Λούη έγιναν οι δύο πρώτοι Ολυμπιονίκες στην Ιστορία του Μαραθωνίου Δρόμου. 
Αυτός ο αγώνας που θεσμοθετήθηκε στην πρώτη σύγχρονη Ολυμπιάδα έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα αγωνίσματα σε όλον τον κόσμο, με εκατομμύρια φίλους και συμμετέχοντες σε όλες τις διοργανώσεις του. Ο Μαραθώνιος Αθήνας, ο μοναδικός αγώνας που έχει το προνόμιο να διεξάγεται επί της αυθεντικής διαδρομής, από τον Μαραθώνα ως την Αθήνα και το Παναθηναϊκό Στάδιο, παραμένει ένας αγώνας εμβληματικός για κάθε λάτρη των μεγάλων αποστάσεων.
Με τη σημερινή του μορφή διεξάγεται από το 1983, αφιερωμένος στον μεγάλο Έλληνα γιατρό, βαλκανιονίκη του στίβου και ειρηνιστή Γρηγόρη Λαμπράκη.
Φέτος, επίσης, συμπληρώνονται 2.514 χρόνια από την κοσμοϊστορική μάχη στον Μαραθώνα το 490 π.Χ., που βάσιμα θεωρείται ότι έσωσε τον πολιτισμό της Ευρώπης και ότι τυχόν ήττα των Ελλήνων θα μπορούσε να είχε αλλάξει τη ροή της Ιστορίας. Η ανεπανάληπτη νίκη των Ελλήνων αναγγέλθηκε με ένα υπέροχο κατόρθωμα από έναν Αθηναίο οπλίτη – αγγελιαφόρο, ο οποίος έτρεξε από το πεδίο της μάχης ως την καρδιά της Αθήνας, και αφού μετέφερε το χαρμόσυνο νέο της νίκης, εξέπνευσε.
Το όνομα του αγγελιαφόρου δεν διασώθηκε με βεβαιότητα από τους ιστορικούς της αρχαιότητας, αλλά ο θρύλος του έγινε Ολυμπιακό αγώνισμα το 1896 και δημιούργησε τον Μαραθώνιο Δρόμο κατά τη διάρκεια των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Στη συνέχεια το αγώνισμα γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη παγκοσμίως με κοινωνικές προεκτάσεις και ιδίως στην Ελλάδα με την ιστορική πορεία ειρήνης του Βαλκανιονίκη Γρηγόρη Λαμπράκη, το 1963.
Η διαδρομή του 41ου Μαραθώνιου Δρόμου – Κυριακή, 9 Νοεμβρίου – εκκίνηση αγώνα 09:00
Τα πρώτα 200 μέτρα είναι κατηφορικά και οδηγούν στην έξοδο από την εγκατάσταση της Αφετηρίας. Τα πρώτα 4 χιλιόμετρα παρουσιάζουν μια ελαφρά κατηφορική κλίση. Οι δρομείς τρέχουν επί της Λεωφόρου Μαραθώνος μέχρι το 4ο χλμ, οπότε και εισέρχονται αριστερά στην οδό Μαραθωνομάχων και την περιοχή του Τύμβου για τα επόμενα 2,2 χλμ.
Η διαδρομή ακολουθεί σχεδόν κυκλική πορεία γύρω από το Μνημείο Πεσόντων (Τύμβος) στη Μάχη του Μαραθώνα. Από το 6ο μέχρι το 10ο χλμ (Νέα Μάκρη) η διαδρομή είναι επίπεδη.
Από το 11ο μέχρι το 17ο χλμ η διαδρομή έχει κατά τμήματα ανηφορική κλίση. Ακολουθεί μια κατηφόρα με απότομη κλίση μέχρι και πριν τη διασταύρωση της Ραφήνας.
Από τη διασταύρωση και μετά η διαδρομή γίνεται ανηφορική με πιο έντονο το τμήμα μέχρι το 20ο χλμ.
Καθώς οι δρομείς διέρχονται από το Πικέρμι, λιγότερο και περισσότερο ανηφορικά τμήματα εναλλάσσονται μέχρι το 25ο χλμ, με πιο αξιοσημείωτη την παρατεταμένη ανηφόρα του 25ου χλμ. Το πέρασμα από την Παλλήνη, 27ο-28ο χλμ, είναι επίσης ανηφορικό.
Από την περιοχή του Γέρακα ξεκινά το τελευταίο και πιο δύσκολο σημείο της διαδρομής, ο ανισόπεδος κόμβος Σταυρού, 30ο-31ο χλμ. Την έντονη και παρατεταμένη αυτή ανηφόρα ακολουθεί απότομη κατηφόρα που φτάνει μέχρι την πλατεία της Αγίας Παρασκευής.
Οι δρομείς τρέχουν επί της Λεωφόρου Μεσογείων περνώντας από τις περιοχές Χαλανδρίου και Χολαργού, όπου εναλλάσσονται επίπεδα και κατηφορικά τμήματα μέχρι τον τερματισμό.
Πιο χαρακτηριστική κατηφόρα είναι εκείνη που ξεκινά από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και καταλήγει στον κόμβο Κατεχάκη, 37,5 χλμ, όπου οι δρομείς διέρχονται κάτω από τη γέφυρα. Αμέσως μετά το Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν, οι δρομείς συνεχίζουν αριστερά επί της λεωφόρου Μιχαλακοπούλου, μέχρι το φανάρι της διασταύρωσης Μιχαλακοπούλου & Φειδιππίδου. Κατόπιν ακολουθούν οδό Φειδιππίδου δεξιά μέχρι τον Κόμβο Κηφισίας & Αλεξάνδρας.
Το 39ο χλμ βρίσκεται ακριβώς στη γωνία, καθώς οι δρομείς κατηφορίζουν αριστερά τη Λεωφόρο Βασ. Σοφίας. Οι δρομείς περνούν διαδοχικά μπροστά από την Αμερικανική Πρεσβεία, το Μέγαρο Μουσικής και το Πάρκο Ελευθερίας, 40ο χλμ, όπου βρίσκεται και ο τελευταίος σταθμός ανεφοδιασμού για τους δρομείς.
Στο ύψος του Ξενοδοχείου HILTON οι δρομείς κατευθύνονται δεξιά προς το Σύνταγμα ακολουθώντας πάντα τη Λεωφόρο Βασ. Σοφίας και περνώντας μπροστά από το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός και το Πολεμικό Μουσείο. Στο τελευταίο κομμάτι της μαραθώνιας διαδρομής οι δρομείς κατευθύνονται αριστερά στην οδό Ηρώδου Αττικού, 41,2 χλμ, περνώντας από το Μέγαρο Μαξίμου, το Προεδρικό Μέγαρο και τον Εθνικό Κήπο.
Στο ύψος του αγάλματος του Δισκοβόλου οι δρομείς αντικρίζουν το Παναθηναϊκό Στάδιο. Απομένουν λίγα μόνο μέτρα στον προαύλιο χώρο του Σταδίου μέχρι να εισέλθουν στο Στάδιο και να διανύσουν εντός του τα τελευταία 170 μέτρα πάνω στον ελαστικό τάπητα (ταρτάν). Η Είσοδος στο Παναθηναϊκό Στάδιο και ο τερματισμός γίνεται στην αριστερή πλευρά του Σταδίου. Ο Μαραθώνιος Δρόμος και το Δυναμικό Βάδισμα τελειώνουν στις 17:45, συνυπολογίζοντας την χρονοκαθυστέρηση των διαδοχικών εκκινήσεων.
