Το κρουασάν είναι αμετάκλητα συνδεδεμένο με τη Γαλλία, τη χώρα προέλευσής του. Όμως κάθε Νοέμβριο το Πόζναν της Δυτικής Πολωνίας στήνει ένα εορταστικό υπερθέαμα με πρωταγωνιστή ένα… επικό γλυκό, το Rogal swiętomarciński, ή κρουασάν του Αγίου Μαρτίνου.
Στις 11 Νοεμβρίου, στη γιορτή του Αγίου Μαρτίνου, ενώ η υπόλοιπη Πολωνία γιορτάζει την ανεξαρτησία της από την πρωσική, αυστριακή και ρωσική κατοχή, στους δρόμους του Πόζναν παρελαύνουν από ξυλοπόδαροι μέχρι μαζορέτες. Μόνο εκείνη την ημέρα, καταναλώνονται περίπου 1,25 εκατομμύρια κρουασάν του Αγίου Μαρτίνου, που αντιστοιχούν σε περίπου 250 τόνους!
Σύμφωνα με το BBC News, oι ρίζες αυτής της γλυκιάς λιχουδιάς χρονολογούνται στον 19ο αιώνα, όταν ένας τοπικός ιερέας ενθάρρυνε τους πιστούς του να βοηθήσουν τους φτωχούς ακολουθώντας το παράδειγμα του Αγίου Μαρτίνου, ο οποίος έκοψε την κάπα του στη μέση για να την μοιραστεί με έναν ζητιάνο. Σε έναν τοπικό αρτοποιό ονόματι Józef Melzer αποδίδεται η ιδέα να τιμήσει την ευσεβή αυτή πράξη με τη δημιουργία ενός γλυκού. Ο Melzer προσευχήθηκε στον Άγιο Μαρτίνο και τη νύχτα ονειρεύτηκε ότι ένα λευκό άλογο μπήκε στο Πόζναν και έχασε το χρυσό του πέταλο. Την επόμενη ημέρα, έφτιαξε κρουασάν σε σχήμα πετάλου για να τα δώσει στους φτωχούς της πόλης, και η παράδοση εξαπλώθηκε γρήγορα καθώς όλο και περισσότεροι αρτοποιοί συμμετείχαν. Με την πάροδο των χρόνων, το κρουασάν αυτό εξελίχθηκε σε τοπική σπεσιαλιτέ.
Η διαφορά από το γαλλικό κρουασάν
Παρά την εξωτερική ομοιότητα και το όνομα – rogal σημαίνει κρουασάν στα πολωνικά – το κρουασάν του Αγίου Μαρτίνου διαφέρει από το κλασικό γαλλικό γλυκό.
Η γέμιση του Rogal swiętomarciński είναι φτιαγμένη από λευκούς παπαρουνόσπορους, ξηρούς καρπούς, σταφίδες, αμύγδαλα, ζάχαρη και βούτυρο
Polonist / Wikimedia Commons
Η εκδοχή του Πόζναν είναι επικαλυμμένη με ζάχαρη και ξηρούς καρπούς, και από τα αφράτα στρώματα ζύμης ξεχειλίζει από μια παχιά γέμιση από λευκούς παπαρουνόσπορους, ξηρούς καρπούς, σταφίδες, αμύγδαλα, ζάχαρη και βούτυρο.
Κάθε κρουασάν ζυγίζει περίπου 250 γραμμάρια και έχει με 1.200 θερμίδες. Περίπου τρία εκατομμύρια κρουασάν του Αγίου Μαρτίνου πωλούνται κάθε χρόνο στο Πόζναν.
Τα κρουασάν πωλούνται με το κιλό και η τιμή τους κυμαίνεται μεταξύ 15-20 ζλότι (3,50- 4,60 ευρώ) ανά τεμάχιο, αντανακλώντας τον χρόνο και την προσπάθεια που καταβάλλεται για τη δημιουργία αυτού του θρυλικού γλυκού.
Αυστηρές οδηγίες παραγωγής
Το 2008 το κρουασάν του Αγίου Μαρτίνου έλαβε πιστοποίηση Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ ) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που σημαίνει ότι μόνο τα πιστοποιημένα αρτοποιεία στο Πόζναν επιτρέπεται να παράγουν τα συγκεκριμένα κρουασάν με την επίσημη ονομασία. Πρέπει επίσης να ακολουθούν αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για να διασφαλίσουν τη διατήρηση της ποιότητας και να υποβάλλουν κάθε χρόνο αίτηση πιστοποίησης.
Κάθε αρτοποιός που υποβάλλει αίτηση πιστοποίησης πρέπει να φτιάξει 24 κρουασάν, τα οποία ελέγχονται για να διασφαλιστεί ότι ακολουθούν τα ακριβή συστατικά και τη μέθοδο, η οποία περιλαμβάνει το δίπλωμα της ζύμης για να δημιουργηθούν οι απαιτούμενες 81 στρώσεις πριν προστεθεί η γέμιση. Η όλη διαδικασία μπορεί να διαρκέσει έως και έξι ώρες, με 35 λεπτά να μεσολαβούν ανάμεσα σε κάθε γύρισμα για να αναπνεύσει η ζύμη. Φέτος, μόλις 84 αρτοποιεία έλαβαν πιστοποίηση.
Η παρέλαση του Αγίου Μαρτίνου
Η παραγωγή ξεκινάει τον Νοέμβριο, με τόνους συστατικών να μεταφέρονται για να εξυπηρετήσουν την πόλη που καταβροχθίζει περισσότερα από ένα εκατομμύριο κρουασάν την ημέρα της παρέλασης.
Την ημέρα του Αγίου Μαρτίνου, που είναι αργία, ολόκληρη η πόλη γιορτάζει τον άγιο και το αγαπημένο της κρουασάν. Η φασαριόζικη πομπή ξεκινά από την εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου και συνεχίζει κατά μήκος της οδού Αγίου Μαρτίνου, καταλήγοντας μετά από εννέα λεπτά στο Αυτοκρατορικό Κάστρο, ένα εντυπωσιακό μνημείο που κατασκευάστηκε υπό γερμανική κυριαρχία το 1910.
Στην πρώτη γραμμή της πομπής βρίσκεται ο Άγιος Μαρτίνος πάνω σε ένα λευκό άλογο, τον οποίο υποδύεται ένας ηθοποιός με πολύχρωμη ιστορική ενδυμασία. Γύρω του βρίσκονται ντόπιοι με παραδοσιακές φορεσιές του 18ου αιώνα από το Μπάμπεργκ – που έφεραν για πρώτη φορά στο Πόζναν οι Γερμανοί μετανάστες – με τις γυναίκες να φορούν μακριά, πολύχρωμα φορέματα και καπέλα από λουλούδια. Καλάθια με κρουασάν κυκλοφορούν συνεχώς ανάμεσα στο πλήθος ώστε κανείς να μην μείνει πεινασμένος, ενώ υπάρχει ακόμη και ένας χώρος όπου οι εγκεκριμένοι αρτοποιοί πωλούν τα γλυκά τους, ώστε ο κόσμος να τα δοκιμάσει όλα και να διαλέξει τα αγαπημένα του.
