Αν και το Τελ Αβίβ δεν αναγνωρίζει την εξουσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ο Νετανιάχου διακινδυνεύει τη σύλληψη του σε περίπτωση που επισκεφθεί μία από τις 124 χώρες που έχουν υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης, τη συνθήκη με την οποία ιδρύθηκε το ΔΠΔ.
Τι ορίζει το καταστατικό
Σύμφωνα με το καταστατικό, οι χώρες που συμμετέχουν στο ΔΠΔ δεσμεύονται νομικά να επιβάλλουν τα εντάλματα σύλληψής του, σύμφωνα με τον διεθνή δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Jonathan Kuttab.
«Ο νόμος λειτουργεί με βάση το τεκμήριο ότι οι άνθρωποι θα τον υπακούσουν. Έτσι δημιουργούνται όλοι οι νόμοι», δήλωσε ο Kuttab στο Al Jazeera. «Περιμένεις από όλους να σέβονται τον νόμο. Όσοι δεν σέβονται τον νόμο παραβιάζουν οι ίδιοι τον νόμο».
Πρόσθεσε ότι υπάρχουν πρώτες ενδείξεις ότι οι χώρες δεν θα αγνοήσουν την απόφαση του δικαστηρίου. Πολλοί από τους συμμάχους του Ισραήλ -συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης- έχουν δεσμευτεί να επιβάλουν τα εντάλματα σύλληψης, επισήμανε ο Kuttab.
Για ποια εγκλήματα κατηγορείται ο Νετανιάχου
Σύμφωνα με τον Guardian, η απόφαση του ΔΠΔ περιγράφει διάφορους βασικούς ισχυρισμούς κατά του Νετανιάχου και του Γκαλάντ, υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται ότι φέρουν ποινική ευθύνη για τα εξής:
Έγκλημα πολέμου: Και οι δύο ηγέτες κατηγορούνται για εσκεμμένη στέρηση του άμαχου πληθυσμού στη Γάζα από βασικές προμήθειες, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, νερού, φαρμάκων, καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας, τουλάχιστον από τις 8 Οκτωβρίου 2023. Οι ενέργειες αυτές φέρονται να οδήγησαν σε εκτεταμένο υποσιτισμό και αφυδάτωση, επιδεινώνοντας την ανθρωπιστική κρίση και οδηγώντας σε θανάτους αμάχων.
Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας: Το δικαστήριο κατηγορεί τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ για τη διάπραξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, μεταξύ άλλων:
– Δολοφονία: Η στέρηση ζωτικών πόρων φέρεται να οδήγησε σε θανάτους, ιδίως μεταξύ των παιδιών, λόγω υποσιτισμού και αφυδάτωσης.
– Διώξεις: Ο περιορισμός της ανθρωπιστικής βοήθειας θεωρείται ως μια πολιτικά υποκινούμενη επίθεση κατά του άμαχου πληθυσμού της Γάζας, που οδηγεί εκτοπισμό των κατοίκων από την περιοχή τους.
– Άλλες απάνθρωπες πράξεις: Η έλλειψη ιατρικών προμηθειών, συμπεριλαμβανομένων των αναισθητικών, ανάγκασε τους γιατρούς να χειρουργούν ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, χωρίς κατάλληλη αναισθησία, με αποτέλεσμα ακραίο πόνο και ταλαιπωρία.
Διεθνής στοχοποίηση αμάχων: Και οι δύο ηγέτες κατηγορούνται επίσης για την καθοδήγηση στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά αμάχων στη Γάζα, κατά παράβαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Το δικαστήριο δεν διαπίστωσε σαφή στρατιωτική αναγκαιότητα για τις ενέργειες αυτές και αποφάσισε ότι οι επιθέσεις ήταν σκόπιμες.
Ποιες χώρες έχουν υπογράψει το καταστατικό της Ρώμης
Σύμφωνα με πληροφορίες του Al jazeera, το καταστατικό της Ρώμης έχουν υπογράψει οι ακόλουθες χώρες:
Στην Ευρώπη είναι 44 οι χώρες:
Αλβανία, Ανδόρα, Αρμενία, Αυστρία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Γεωργία, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λιχτενστάιν, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Κάτω Χώρες (Ολλανδία), Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Μολδαβία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Ουκρανία, Άγιος Μαρίνος, Ηνωμένο Βασίλειο.
Τριαντά τρεις χώρες στην Αφρική
Μπενίν, Μποτσουάνα, Μπουρκίνα Φάσο, Πράσινο Ακρωτήριο, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Τσαντ, Κομόρες, Κογκό, Ακτή Ελεφαντοστού, Τζιμπουτί, Γκαμπόν, Γκάμπια, Γκάνα, Γουινέα, Κένυα, Λεσότο, Λιβερία, Μαδαγασκάρη, Μαλάουι, Μάλι, Μαυρίκιος, Ναμίμπια, Νίγηρας, Νιγηρία, Νότια Αφρική, Σενεγάλη, Σεϋχέλλες, Σιέρα Λεόνε, Τανζανία, Τυνησία, Ουγκάντα, Ζάμπια.
Δεκαεννιά χώρες σε Ασία και Ειρηνικό
Μπαγκλαντές, Καμπότζη, Νησιά Κουκ, Φίτζι, Ιαπωνία, Ιορδανία, Κιριμπάτι, Μαλδίβες, Νησιά Μάρσαλ, Μογγολία, Ναούρου, Νέα Ζηλανδία, Δημοκρατία της Κορέας, Σαμόα, Ανατολικό Τιμόρ, Τατζικιστάν, Βανουάτου.
Εικοσιοκτώ χώρες σε Λατινική Αμερική και Καραϊβική
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αργεντινή, Μπαρμπάντος, Μπελίζ, Βολιβία, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Κούβα, Δομινικα, Δομινικανή Δημοκρατία, Εκουαδόρ, Ελ Σαλβαδόρ, Γρενάδα, Γουατεμάλα, Ονδούρα, Μεξικό, Παναμάς, Παραγουάη, Περού, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Σουρινάμ, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα.
Ποιες χώρες βρίσκονται εκτός Καταστατικού της Ρώμης
Στον αντίποδα οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και το Ισραήλ δεν έχουν υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης, γεγονός που περιορίζει την επιβολή των αποφάσεών του. Παρότι το ΔΠΔ δεν έχει δική του αστυνομική δύναμη, τα κράτη-μέλη είναι νομικά υποχρεωμένα να συλλαμβάνουν άτομα με εκδοθέντα εντάλματα σύλληψης.
Παρότι οι καταδίκες είναι σπάνιες, η άσκηση διώξεων στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα ενάντια στην ατιμωρησία των δραστών. Με την έκδοση εντάλματος σύλληψης για τον Νετανιάχου, το ΔΠΔ στρέφεται για πρώτη φορά εναντίον ηγέτη μιας χώρας που παραδοσιακά υποστηρίζεται από τη Δύση.