Η Άγκυρα επιδιώκει να αναβαθμίσει το ρόλο της στη Συρία προβάλλοντας την Τουρκία ως έναν από τους παράγοντες-κλειδί στη χώρα μετά τις γενικότερες ανακατατάξεις που έχει φέρει η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ.
Ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος μιλώντας στο CNN Greece αναλύει τον ενεργό ρόλο που έχει η Τουρκία στη Συρία υπογραμμίζοντας πώς «είναι αυτή η οποία κρύβεται πίσω από την ισλαμιστική οργάνωση που κατάφερε να ρίξει τον Άσαντ» .
Θεωρεί πως η Άγκυρα αποκτά τον έλεγχο της εξουσίας στη Συρία μέσω αντιπροσώπων καθώς όπως υποστηρίζει επιχειρεί να « εξοντώσει το κουρδικό στοιχείο» προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές της χώρας που αυτή την στιγμή βρίσκονται κατά κανόνα στα χέρια των Κούρδων. Επιπρόσθετα , αναφέρει πώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αν θελήσει θα προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Συρία είτε ως Τουρκία είτε μέσω του Ψευδοκράτους προκειμένου να επεκτείνει τη θαλάσσια επιρροή της στη Μεσόγειο .
Το γεωπολιτικό « πόκερ» της Τουρκίας στη Συρία
Η Άγκυρα επιδιώκει ρόλο ρυθμιστή στις εξελίξεις διορίζοντας επιτετραμμένο στη Συρία καθώς έθεσε σε λειτουργία την τουρκική πρεσβεία στη Δαμασκό λίγες ώρες. Νωρίτερα , ο επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στη συριακή πρωτεύουσα μετά την έναρξη της σύγκρουσης και την πτώση του καθεστώτος τού Μπασάρ αλ Άσαντ.
Σύμφωνα με τον κ. Δεσποτόπουλο , ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μέσα από την συγκεκριμένη συμβολική επίσκεψη έστειλε μηνύματα με πολλαπλούς παραλήπτες. Το πρώτο μήνυμα ήταν όπως υποστηρίζει προς τη Συρία με την Τουρκία να δηλώνει παρούσα ενώ όπως αναφέρει το άλλο μήνυμα ήταν προς τη Ρωσία, το Ισραήλ, το Ιράν, τις ΗΠΑ ότι «αυτή τη στιγμή η Συρία βρίσκεται υπό μία άτυπη ομηρία όπως βρίσκεται και η κυβέρνηση του Λιβάνου. Άρα ό,τι θέλετε από τη Συρία, θα περνάει από την Άγκυρα».
Σύμφωνα με το συριακό υπουργείο Πληροφοριών, η εν λόγω συνάντηση με τον επικεφαλής των ανταρτών Μοχάμαντ αλ Τζολάνι, αποσκοπεί στο να «ενθαρρύνει τη νέα συριακή ηγεσία να συνεργαστεί με το αραβικό, περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον».
Τα ανατολίτικα παζάρια Ερντογάν
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας , Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι γνωστός για την μαεστρία του στα ανατολίτικα παζάρια , μία πρακτική που έχει χρησιμοποιήσει πολλάκις μέχρι σήμερα και για το προσφυγικό -μεταναστευτικό προς την Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρώντας να αποσπάσει ανταλλάγματα οικονομικά, πολιτικά αλλά και γεωστρατηγικά
Ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος θεωρεί δεδομένο ότι ο Τούρκος Πρόεδρος θα χρησιμοποιήσει το ρόλο του «μεσολαβητή» προκειμένου να εξυπηρετήσει τα τουρκικά συμφέροντα, υπογραμμίζοντας πώς «πιθανώς να απειλήσει ξανά την Ευρώπη για να διεκδικήσει περισσότερα χρήματα».
Επιπρόσθετα, υποστηρίζει ότι δεν αποκλείεται να βάλει στο χορό του ανατολίτικου παζαριού και την Ρωσία, υπενθυμίζοντας «πώς φιλοξενεί τη μοναδική ναυτική της βάση στη Μεσόγειο».
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδιώκει να αναγνωριστεί ο ρόλος της Τουρκίας στη Συρία διεθνώς για την μοχλευση της εξωτερικής πολιτικής του, στα παζάρια του και με την νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ , του Ντόναλντ Τραμπ. Την ίδια ώρα, ο Υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε στην Άγκυρα με τον Πρόεδρο της Τουρκίας με τις ραγδαίες εξελίξεις να βρίσκονται στο επίκεντρο της συνάντησης .
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν ανέφερε ότι συζήτησαν με τον Αμερικανό ομόλογό του τον πιθανό ρόλο της Τουρκίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και των περιφερειακών παραγόντων για το μέλλον της Συρίας, δηλώνοντας «προτεραιότητά μας είναι η σταθεροποίηση της Συρίας. Είναι μεταξύ των προτεραιοτήτων μας να μην βρει χώρο η τρομοκρατία, να μην κυριαρχήσουν εκεί το Ισλαμικό Κράτος και το PKK. Συζητήσαμε για το τι μπορούμε να κάνουμε για αυτά, ποιες είναι οι κοινές ανησυχίες».
Από την πλευρά του , ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας τόνισε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί ότι δεν θα επανεμφανιστεί η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος στη Συρία μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ ‘Ασαντ, δηλώνοντας κατά την κοινή συνέντευξη τύπου με τον Τούρκο ομόλογό του «η χώρα μας εργάστηκε πολύ σκληρά και έδωσε πολλά επί πολλά χρόνια για να διασφαλίσει την εξάλειψη του εδαφικού χαλιφάτου του Ισλαμικού Κράτους, για να διασφαλίσει ότι αυτή η απειλή δεν θα σηκώσει πάλι κεφάλι» .
Κατά τον κ. Δεσποτόπουλο οι ΗΠΑ θέλουν να συνεχίσουν να « βεβαιώνονται ότι δεν θα περάσουν στους ισλαμιστές και γενικώς σε ακραία στοιχεία οι πετρελαιοπηγές της Συρίας».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Τι ρόλο διαδραματίζει η Τουρκία στη Συρία ;
Η Τουρκία έχει πολύ ενεργό ρόλο στη Συρία . Στην πραγματικότητα είναι αυτή η οποία κρύβεται πίσω από την ισλαμιστική οργάνωση που κατάφερε να ρίξει τον Άσαντ . Οι λόγοι που το κάνει είναι πολλαπλοί . Πρώτον , αποκτά μία σημαντική χώρα στα χέρια της και τον έλεγχο της εξουσίας μέσω αντιπροσώπων . Αποκτά κατά κάποιον τρόπο σύνορα με το Ισραήλ . Τόσο καιρό η Τουρκία δημιουργούσε πίεση στα σύνορα με το Ισραήλ μέσω της Χαμάς και της Λωρίδας της Γάζας , τώρα που δεν έχει αυτό το όπλο πιέζει μέσω της Συρίας που η Συρία έχει σύνορα με το Ισραήλ. Την ίδια στιγμή , θα μπορέσει , αν καταφέρει να εξοντώσει το κουρδικό στοιχείο να αποκτήσει πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές της χώρας που αυτή την στιγμή βρίσκονται κατά κανόνα στα χέρια των Κούρδων . Και θα μπορέσει επίσης αν το θελήσει να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Συρία είτε ως Τουρκία είτε μέσω των Κατεχομένων , του Ψευδοκράτους προκειμένου να επεκτείνει τη θαλάσσια επιρροή της στη Μεσόγειο . Απόκτα επίσης και ένα μεγάλη συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της Ρωσίας . Η μόνη ναυτική βάση που έχει στη Μεσόγειο η Ρωσία αυτή τη στιγμή της έχει στη Συρία και αυτή τη στιγμή το μέρος αυτό βρίσκεται στα χέρια των ισλαμιστών .Επομένως έχει πολλαπλά οφέλη η Τουρκία και γι΄αυτό δραστηριοποιήθηκε τόσο έντονα και πίεσε τόσο πολύ ώστε να αποκτήσουν οι ισλαμιστές την εξουσία .
Ποιο μήνυμα περνά με την επίσκεψη του επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν στη Δαμασκό;
Τα μηνύματα ήταν πολλαπλά . Ένα μήνυμα ήταν προς την Συρία ότι « είμαστε εδώ .Είμαστε παρόντες για να σας στηρίξουμε ». Το άλλο μήνυμα ήταν προς όλους τους άλλους οι οποίοι εμπλέκονται , δηλαδή τη Ρωσία , το Ισραήλ , το Ιράν , τις ΗΠΑ ότι « Κοιτάχτε , στη Συρία τώρα είμαι εγώ . Δηλαδή , αυτή τη στιγμή η Συρία βρίσκεται υπό μία άτυπη ομηρία όπως βρίσκεται και η κυβέρνηση του Λιβάνου . Άρα ό,τι θέλετε από τη Συρία ,θα περνάει από την Άγκυρα».
Πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει ο Ερντογάν το ρόλο που επιδιώκει να αποκτήσει στη Συρία ;
Ότι θα το χρησιμοποιήσει είναι δεδομένο. Λόγου χάριν , όταν μιλήσει με την Ευρώπη ξανά , πιθανώς να απειλήσει ξανά την Ευρώπη για να διεκδικήσει περισσότερα χρήματα . Κάθε τόσο θα μας υπενθυμίζει ότι δεν φιλοξενεί απλά Σύρους πρόσφυγες στην επικράτειά της αλλά ελέγχει απολύτως και την κυβέρνηση της Συρίας που μπορεί είτε να διώξει είτε να δεχθεί πρόσφυγες -μετανάστες . Το δεύτερο είναι τώρα που μιλά με τη Ρωσία θα της θυμίζει ότι φιλοξενεί τη μοναδική ναυτική της βάση στη Μεσόγειο . Θα ασκήσει πίεση στο Ισραήλ οπωσδήποτε μέσω τον ισλαμιστών στα σύνορα με το Ισραήλ , γι ΄αυτό και το Ισραήλ συγκεντρώνει στρατεύματα εκεί . Θα το χρησιμοποιήσει πολλαπλά όπου μπορεί και όπου σταθεί στο πλαίσιο της εκάστοτε διαπραγμάτευσης .
Τι σηματοδοτεί η επίσκεψη του Άντονι Μπλίνκεν στην Άγκυρα ;
Οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή έχουν δύο δεδομένα. Το ένα είναι ότι βλέπουν τους δύο συμμάχους τους Ισραήλ και Τουρκία να έχουν εισέλθει σε μία τροχιά σύγκρουσης , μία τροχιά σύγκρουσης που μπορεί να οδηγήσει σε έναν μεγάλο περιφερειακό πόλεμο δηλαδή η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας θα είναι παιδική χαρά , αν έχουμε μία ευθεία σύγκρουση Ισραήλ Τουρκίας . Κάτι που εκτιμώ ότι δεν θα γίνει αλλά παρόλα αυτά ο κίνδυνος υπάρχει και γι αυτό κινητοποιούνται οι ΗΠΑ . Το δεύτερο είναι ότι οι ΗΠΑ θέλουν να συνεχίσουν να βεβαιώνονται ότι δεν θα περάσουν στους ισλαμιστές και γενικώς σε ακραία στοιχεία οι πετρελαιοπηγές της Συρίας διότι αυτό θα περιορίσει την επιρροή των ΗΠΑ στη διαμόρφωση της τιμής του πετρελαίου παγκοσμίως . Είναι δυο από τα σημεία που οδήγησαν τον κύριο Μπλίνκεν στο να πραγματοποιήσει την συγκεκριμένη επίσκεψη .