Tα διλήμματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο επανεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αναλύει σε ρεπορτάζ της η Wall Street Journal, στον απόηχο της κατάρρευσης του συριακού καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία, και με τον «χάρτη» της Μέσης Ανατολής να αναδιατάσσεται, επηρεάζοντας και την Ουκρανία.
«Η Κίνα παρενοχλεί την Ταϊβάν. Η Βόρεια Κορέα στέλνει στρατεύματα για να πολεμήσουν στην Ουκρανία. Η Νότια Κορέα βρίσκεται σε πολιτική κρίση. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι αδύναμοι. Οι ΗΠΑ ουσιαστικά είναι χωρίς πρόεδρο» επισημαίνει μεταξύ άλλων το δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας.
«Όλες αυτές οι κρίσεις επιδεινώνονται από την ξαφνική κατάρρευση του βάναυσου καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία. Η φυγή του δικτάτορα στη Ρωσία είναι καλά νέα, αλλά θα μπορούσε να εξελιχθεί γρήγορα σε κακή είδηση εάν οι νέοι ηγέτες της Συρίας επιστρέψουν στις τρομοκρατικές ρίζες τους» επισημαίνεται στο ίδιο δημοσίευμα, το οποίο επιχειρεί μια πανοραμική κάλυψη των όσων συμβαίνουν στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Μεταξύ άλλων τίθεται στο επίκεντρο των εξελίξεων το πώς η κατάσταση στη Συρία θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Μόσχας – Ουάσινγκτον – Κιέβου για το μέλλον της Ουκρανίας.
Οι ευκαιρίες για τις ΗΠΑ και τον νέο πρόεδρο
Η ορατή αδυναμία της Ρωσίας και του Ιράν, των δύο προστάτων του Άσαντ, παρέχει στον Ντόναλντ Τραμπ ευκαιρίες. Ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει δεσμευτεί να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία «μέσα σε 24 ώρες» από την ορκωμοσία του.
Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ οφείλει πολλά στην κακή απόδοση της Μόσχας στην Ουκρανία, αφού ο Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν απασχολημένος με το ουκρανικό μέτωπο όταν οι σουνίτες ισλαμιστές καταλάμβαναν τη Δαμασκό.
Μεταξύ των ερωτημάτων που αντιμετωπίζει ο Αμερικανός πρόεδρος είναι αν η αδυναμία της Ρωσίας κάνει τον Ρώσο ηγέτη πιο πρόθυμο να βρει λύση στην Ουκρανία; Ή θα απαιτήσει εδαφικές παραχωρήσεις της Ουκρανίας για να αποδείξει ότι ο πόλεμος του δεν ήταν μια σπάταλη ανοησία;
«Εάν ο κ. Τραμπ παραχωρήσει μεγάλα κομμάτια Ουκρανίας στη Ρωσία, σε τι συμπέρασμα θα καταλήξουν οι σύμμαχοι της Αμερικής σχετικά με την αξιοπιστία των ΗΠΑ; Σε τι συμπέρασμα θα καταλήξει η Κίνα σχετικά με την προθυμία του κ. Τραμπ να προστατεύσει την Ταϊβάν;» επισημαίνεται στο άρθρο της Karen Elliott House, το οποίο «βάζει» στο φακό της ανάλυσης και τον παράγοντα Τουρκία.
«Ίσως ο κ. Τραμπ μπορεί να ικανοποιήσει τον εγωισμό του κ. Πούτιν με άλλο τρόπο. Θα μπορούσε να υποσχεθεί στη Ρωσία ότι θα πείσει την Τουρκία, τώρα δύναμη με ισχυρό αποτύπωμα στη Συρία, να αφήσει τη Ρωσία να διατηρήσει το σημαντικό μεσογειακό στρατιωτικό λιμάνι της στο Ταρτούς».
Μεγάλος χαμένος το Ιράν – Τα κέρδη για το Ριάντ
Το Ιράν είναι ο μεγαλύτερος χαμένος στην πτώση του Άσαντ κατά την άποψη του δημοσιεύματος.
Οργισμένοι όχλοι λεηλάτησαν την πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό, υποχρεώνοντας την Τεχεράνη να αποσύρει τα στρατεύματά της. Οι δύο επιθέσεις του Ισραήλ κατά του Ιράν φέτος κατέστρεψαν βασικούς στρατιωτικούς χώρους και υποβάθμισαν απότομα την αεράμυνα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Αυτό που συνέβη στη Συρία ήταν το αποτέλεσμα μιας κοινής αμερικανικής-σιωνιστικής συνωμοσίας», δήλωσε προ ημερών ο Ανώτατος Ηγέτης Αλί Χαμενεΐ στις 11 Δεκεμβρίου.
Ωστόσο, σε μια Μέση Ανατολή γεμάτη εκπλήξεις, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την κατάρρευση του καθεστώτος του Ιράν εάν ο Τραμπ συνεχίσει τις κυρώσεις «μέγιστης πίεσης». Το Ιράν ήδη υποφέρει από υψηλό πληθωρισμό, αδύναμη οικονομία και βαθιά δυσαρεστημένο πληθυσμό.
Από την άλλη πλευρά, η αδυναμία του Ιράν είναι καλά νέα για τη Σαουδική Αραβία. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην προστασία των ΗΠΑ οδήγησε το Ριάντ να δημιουργήσει σχέσεις με την Τεχεράνη το 2023. Ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (γνωστός με το ακρωνύμιο MBS) είναι αποφασισμένος να παίξει σημαντικό ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις και να απελευθερώσει την οικονομία του βασιλείου από την εξάρτησή του από το πετρέλαιο. Οι φιλοδοξίες του τον οδήγησαν να εμβαθύνει τις σχέσεις με τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία.
Ωστόσο, ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είναι ο αγαπημένος Άραβας ηγέτης του Τραμπ και κρατά το κλειδί για τις προσπάθειες ανοικοδόμησης στη Γάζα. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να συνεργαστούν στενά μαζί του για να οικοδομήσουν μια σταθερή κυβέρνηση στη Συρία.
«Υπάρχει ελπίδα ότι ο Τραμπ μπορεί να απομονώσει περαιτέρω το Ιράν, προστατεύοντας τους συμμάχους του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας ή ότι μπορεί να εκμεταλλευτεί την αδυναμία του Πούτιν για να εξασφαλίσει μια έντιμη ειρήνη για την Ουκρανία και ότι αυτά τα επιτεύγματα θα επιτρέψουν στην Ουάσινγκτον να επικεντρωθεί στην απειλή της Κίνας για την Ταϊβάν», επισημαίνεται στο άρθρο της WSJ.
Υπάρχουν ωστόσο και τα ρίσκα. Ο κίνδυνος είναι ότι αυτός ο ιστός σύγκρουσης θα αναπτυχθεί, προκαλώντας ακούσια ευρύτερες συγκρούσεις για τις οποίες οι ΗΠΑ δεν είναι καλά προετοιμασμένες.