Σε υψηλό σημείο παραμένει το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στο δεκάμηνο του 2024, αγγίζοντας τα 8 δισ. ευρώ, κάτι που αποτελεί «αγκάθι» για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 220,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 8,0 δισεκ. ευρώ. 
Τον Οκτώβριο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 825,0 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και διαμορφώθηκε σε 383,2 εκατ. ευρώ.
Στουρνάρας: Σε σωστό δρόμο η οικονομία – Ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν
Τα στοιχεία
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διευρύνθηκε, καθώς η μείωση των εξαγωγών υπερέβη αυτή των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 10,1% (-5,0% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών κατά 1,8% (αύξηση 14,9% σε σταθερές τιμές). Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα κατέγραψαν αύξηση κατά 3,8% (1,4% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 11,1% (13,0% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε, λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ το ισοζύγιο μεταφορών επιδεινώθηκε. Σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 8,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 19,7%. Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας κυρίως την καταγραφή καθαρών εισπράξεων έναντι καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων εμφάνισε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023, ως αποτέλεσμα της καταγραφής καθαρών εισπράξεων έναντι καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, λόγω της εκταμίευσης της τέταρτης δόσης υπό μορφή επιχορηγήσεων από το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility – RRF).
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε, λόγω της μείωσης των εξαγωγών και της ταυτόχρονης αύξησης των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 3,4% ( 3,4% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 1,5% (4,2% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν οριακή μείωση (-0,2%), ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές κατέγραψαν αύξηση κατά 4,3% (-2,9% και 4,5% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών μειώθηκε. Σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 9,2% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 5,5%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων σημείωσε άνοδο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων υπερδιπλασιάστηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Οκτώβριο του 2024, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε πλεόνασμα 530,8 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας την αύξηση των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, κυρίως λόγω των εισροών κεφαλαίων από τον RRF.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε έλλειμμα 93,0 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης, καθώς και της καταγραφής καθαρών πληρωμών έναντι καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Οκτώβριο του 2024, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023, και διαμορφώθηκε σε 147,7 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων διευρύνθηκε κατά 2,3 δισεκ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 8,1 δισεκ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Οκτώβριο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές ροές ύψους 63,5 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές ροές ύψους 82,8 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως τη μείωση κατά 1,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 1,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και στην αύξηση κατά 685,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της στατιστικής προσαρμογής για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 669,0 εκατ. ευρώ) και της ανόδου κατά 363,0 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από τη μείωση κατά 739,6 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η μείωση των υποχρεώσεών τους προέρχεται κυρίως από τη μείωση κατά 2,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εσωτερικό (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη μείωση κατά 283,2 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 669,0 εκατ. ευρώ).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές ροές ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν καθαρές ροές ύψους 3,2 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 3,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά πρωτίστως την άνοδο κατά 8,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και, σε μικρότερο βαθμό, την αύξηση κατά 2,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση κατά 7,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,1 δισεκ. ευρώ) και από την αύξηση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους. Η μείωση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με την υποχώρηση κατά 5,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη μείωση κατά 1,9 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,1 δισεκ. ευρώ).
Στο τέλος Οκτωβρίου του 2024, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 14,8 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,3 δισεκ. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου του 2023.
