Το μεταναστευτικό βρίσκεται στο επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής που ολοκληρώνεται απόψε στις Βρυξέλλες, καθώς οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, έχουν αυξήσει τους φόβους στα μέλη της ΕΕ για έκρηξη των ροών. Αρκετές χώρες πρωτοστατούν για νέα σκληρά μέτρα που κλείνουν τη «στρόφιγγα» της μετανάστευσης και όπως αναφέρει το Politico, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, έχει ήδη στραφεί υπέρ αυτής της πολιτικής «στροφής».
Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν θα προτείνει αυστηρότερους νόμους και περισσότερα σχέδια για την απέλαση των αιτούντων άσυλο που έχουν απορριφθεί, διπλασιάζοντας τη νέα υιοθέτηση σκληρότερων μεταναστευτικών πολιτικών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς τα αντιμεταναστευτικά κόμματα κερδίζουν δημοτικότητα σε ολόκληρη την ήπειρο.
Η συζήτηση έχει επικεντρωθεί στην αυστηροποίηση της πολιτικής «επιστροφών» για τα άτομα των οποίων οι αιτήσεις ασύλου έχουν απορριφθεί και σε πιθανά μέτρα, όπως η επιστροφή των ατόμων αυτών σε τρίτες χώρες.
Περισσότερες από τις μισές χώρες μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Γερμανίας, ζήτησαν από την ΕΕ να σκληρύνει την πολιτική της για τις απελάσεις ενόψει της συνόδου των 27 ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη – και πλέον η Φον ντερ Λάιεν βάζει τη «σφραγίδα» της στις απελάσεις.
Η υποστήριξη στους «κόμβους επιστροφής»
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι οι ηγέτες συζήτησαν τη δημιουργία κέντρων απέλασης εκτός των συνόρων της ΕΕ, αναφερόμενη σε αυτά ως «κόμβους επιστροφής».
Οι ιδέες για την αύξηση των μεθόδων απέλασης από την ΕΕ έρχονται, καθώς ο πραγματικός αριθμός των μεταναστών που περνούν στην ΕΕ μειώνεται. Το 2023 λιγότεροι από 300.000 άνθρωποι κατάφεραν να φτάσουν στην ήπειρο- φέτος η υπηρεσία συνοριακών ελέγχων της ΕΕ, η Frontex, εκτιμά ότι περίπου 160.000 μετανάστες έχουν φτάσει στην Ευρώπη. Αντίθετα, το 2015, στο αποκορύφωμα της λεγόμενης μεταναστευτικής κρίσης της Ευρώπης, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι πέρασαν τα σύνορα της ΕΕ.
«Σήμερα, βλέπουμε ότι από όλους εκείνους που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μόνο το 20% όσων έχουν απόφαση επιστροφής επιστρέφουν πραγματικά στις χώρες καταγωγής τους», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν.
«Η ιδέα… δεν είναι τετριμμένη, αλλά έχει συζητηθεί», είπε, αναφερόμενη στους «κόμβους επιστροφής», λαμβάνοντας ενθουσιώδη υποστήριξη από τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η πρόταση Τουσκ κατά Ρωσίας – Λευκορωσίας
Παράλληλα, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ έλαβε ευρεία υποστήριξη από το σώμα για την προτεινόμενη απαγόρευση ασύλου για όσους προέρχονται από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, αφού ισχυρίστηκε νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα ότι η Μόσχα στέλνει μετανάστες στα σύνορα της Ευρώπης για να αποσταθεροποιήσει την Πολωνία. Οι ηγέτες ενέκριναν ολόψυχα την προτεινόμενη απαγόρευση.
«Η Ρωσία και η Λευκορωσία, ή οποιαδήποτε άλλη χώρα, δεν μπορεί να επιτραπεί να κάνουν κατάχρηση των αξιών μας», αναφέρεται στη συμφωνία που υπέγραψαν όλοι οι ηγέτες την Πέμπτη. «Οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν κατάλληλα μέτρα».
Πρόκειται για μια έντονη απόκλιση από την ηχηρή υποστήριξη της μετανάστευσης που έδωσε ο Τουσκ στον κόσμο μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έκανε προεκλογική εκστρατεία με μια αντιμεταναστευτική πλατφόρμα στις αμερικανικές εκλογές, το 2016. «Είναι καλό να θυμόμαστε τη δύναμη της δυτικής κοινότητας. Ιταλοί, Ιρλανδοί, Πολωνοί, Γερμανοί, Ισπανοί – κάθε έθνος της ΕΕ έχει βοηθήσει στην οικοδόμηση της Αμερικής».
Η διαφορετική «φωνή» από Ισπανία
Μια σπάνια αντίθετη φωνή ήρθε από τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τη μετανάστευση ως ευλογία για την οικονομία του. Ερωτηθείς σχετικά με τους λεγόμενους «κόμβους επιστροφής» σε συνέντευξη Τύπου, είπε: «Δεν είμαστε υπέρ αυτού του είδους των διατυπώσεων, δεν λύνουν κανένα πρόβλημα και δημιουργούν άλλα». Μαζί με τη Γερμανία, ο Σάντσεθ ήθελε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη συμφωνία – ορόσημο του μπλοκ για τη μετανάστευση και το άσυλο – η οποία συνήφθη τον περασμένο Δεκέμβριο.
Για να επεκτείνει τις απελάσεις της, η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να αναθεωρήσει το τι θεωρεί νομικά «ασφαλή» χώρα.
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ, δήλωσε ότι η Συρία -που εξακολουθεί να κυβερνάται από τον δικτάτορα Μπασάρ Άσαντ- και το Αφγανιστάν, που κυβερνάται από τους Ταλιμπάν, θα πρέπει να θεωρούνται ασφαλείς χώρες.
Η Ιταλία πρωτοστατεί σε μια προσπάθεια να σταλούν οι πρόσφυγες πίσω στη Συρία, η οποία δεν έχει επίσημους διπλωματικούς δεσμούς με την ΕΕ από την έναρξη του αιματηρού εμφυλίου πολέμου της το 2011.
