Η φωτιά που καίει εδώ και εβδομάδες καταστρέφει το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη. Η ακραία ξηρασία της περιόδου προκάλεσε τις τρομερές πυρκαγιές που κατακαίνε τον Αμαζόνιο, με τις δραματικές μαρτυρίες κατοίκων αλλά και τα επιστημονικά δεδομένα να βάφουν με τα πλέον μελανότερα χρώματα το μέλλον.
«Δυσκολευόμαστε να αναπνεύσουμε, λέει η Ταγιάν Μοράες, κάτοικος του Πόρτο Βέλιο, της μητρόπολης της βραζιλιάνικης Αμαζονίας η οποία έχει τυλιχθεί σε ένα παχύ νέφος καπνού.
«Ο καπνός καταστρέφει τη μύτη μας (…) Πρέπει να πίνουμε πολύ νερό και να ανάβουμε συσκευές καθαρισμού του αέρα», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο η 30χρονη δασκάλα.
Το Πόρτο Βέλιο, πρωτεύουσα της πολιτείας Ροντόνια στη βορειοδυτική Βραζιλία, είχε χθες, Τρίτη, τη χειρότερη ποιότητα αέρα μεταξύ των μεγάλων πόλεων της χώρας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ανεξάρτητου οργανισμού IQAir.
Σ’ αυτή την πόλη των 460.000 κατοίκων, η οποία βρίσκεται κοντά στα σύνορα με τη Βολιβία, το ποσοστό των λεπτών σωματιδίων (PM2,5) έφθασε τα 56,5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, δηλαδή 11 φορές πάνω από το όριο που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Στις 14 Αυγούστου, η αναλογία αυτή είχε φθάσει τα 246,4 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, επίπεδο που θεωρείται «επικίνδυνο» και είναι το ανώτατο που ορίζεται από τον IQAir, ο οποίος έχει την έδρα του στην Ελβετία.
Ο καπνός από τις δασικές πυρκαγιές έχει κάνει σκούρο γκρι τον ουρανό του Πόρτο Βέλιο και η πόλη μοιάζει καλυμμένη από πυκνή ομίχλη. Μερικές φορές είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς από μακριά πολυκατοικίες που υπό κανονικές συνθήκες είναι απολύτως ορατές.
«Είναι τρομερό, χθες ξύπνησα τα μεσάνυχτα και τα μάτια μου έτσουζαν εξαιτίας του καπνού που έμπαινε μέσα στο σπίτι μου», λέει ο 62χρονος συνταξιούχος Κάρλος Φερνάντες.
Ο ίδιος διαβεβαιώνει πως το Πόρτο Βέλιο βιώνει φέτος «το χειρότερο επεισόδιο καπνού» στην ιστορία του και λέει πως ευθύνονται γι’ αυτό οι πυρκαγιές «στις αγροτικές ζώνες», όπου κτηνοτρόφοι βάζουν φωτιά για να καθαρίσουν βοσκοτόπια.
Η κυβέρνηση της πολιτείας άρχισε εκστρατεία μέσω του Ίντερνετ καλώντας τον πληθυσμό να καταγγείλει τις παράνομες πυρκαγιές.
Χιλιάδες πυρκαγιές
Σύμφωνα με τα δεδομένα που συγκεντρώνονται από τους δορυφόρους του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών INPE, ενός δημόσιου οργανισμού, ο φετινός Ιούλιος ήταν για την πολιτεία Ροντόνια ο χειρότερος εδώ και 19 χρόνια όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, καθώς εντοπίσθηκαν 1.618 εστίες.
Και η κατάσταση δεν σταματά να επιδεινώνεται, καθώς 2.114 πυρκαγιές έχουν ήδη καταγραφεί από την 1η ως τις 19 Αυγούστου.
Από την 1η Ιανουαρίου ως τις 19 Αυγούστου, οι εστίες πυρκαγιάς αυξήθηκαν κατά 87% σε σχέση με το 2023 στην Αμαζονία της Βραζιλίας, στην οποία επικρατεί εδώ και μήνες ξηρασία.
Άλλες πόλεις της περιοχής υπέφεραν επίσης ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες από τον καπνό, όπως η Μανάους, η μεγαλύτερη μητρόπολη της Αμαζονίας, όπου ο δημόσιος οργανισμός υγείας Fiocruz συνέστησε στους πολίτες να φορούν μάσκα προστασίας όταν βγαίνουν στο δρόμο.
Σύμφωνα με τις αρχές της πολιτείας Ροντόνια, ο καπνός, στον οποίο έχει βυθισθεί η πρωτεύουσά της, προέρχεται επίσης από πυρκαγιές στη Βολιβία, προς δυσμάς, και στη γειτονική πολιτεία Αμαζόνας, βόρεια.