Σε τροχιά ανάπτυξης έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία, ωστόσο υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος έως ότου θεραπευθούν οι χρόνιες παθογένειες που την ταλανίζουν. Η επίσπευση των μεταρρυθμίσεων θεωρείται κλειδί για να ανέβει επίπεδο η ελληνική αγορά και να οικοδομήσει ένα βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο που θα αντέχει στους διεθνείς κραδασμούς.
ΟΤ FORUM και πρόοδος ελληνικής οικονομίας
Η πρόοδος που έχει καταγράψει η ελληνική οικονομία βρέθηκε στο επίκεντρο του 4ου ΟΤ FORUM «Ένα νέο παραγωγικό πρότυπο – “Ελλάδα 2030″» που διοργάνωσε ο Οικονομικός Ταχυδρόμος στις 2 και 3 Δεκεμβρίου στο Μικρό Χρηματιστήριο Αθηνών. 
ΟΤ FORUM – Τράπεζες: Έτοιμες να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις – Οι νέοι στόχοι
Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του Αναπληρωτή γενικού διευθυντή Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντεκλάν Κοστέλο, ο οποίος είπε με νόημα πως «Η Ελλάδα τα πάει καλύτερα, αλλά δεν ανθεί». Ο επικεφαλής εποπτείας (της Κομισιόν) του τρίτου ελληνικού προγράμματος ανέφερε ακόμη ότι «η απόδοση της ελληνικής οικονομίας από το 2018 και μετά πολύ θετική ιδίως αν ανατρέξουμε στο 2015».
Τα καμπανάκι του ΟΟΣΑ
Την ίδια στιγμή, και ο ΟΟΣΑ χτυπάει κάποια καμπανάκια για την Ελλάδα. Αφού, αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει ξεπεράσει σε ικανοποιητικό βαθμό τις πρόσφατες κρίσεις συστήνει στην Ελλάδα περισσότερους συντελεστές ΦΠΑ, περιορισμό των φοροαπαλλαγών και μείωση του αφορολόγητου εισοδήματος.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο στόχος των μειωμένων συντελεστών, ιδίως για τα βασικά αγαθά, είναι να καταστεί ο ΦΠΑ πιο προοδευτικός και να μειώσει την εισοδηματική ανισότητα, προσφέροντας μεγαλύτερο όφελος στις ομάδες με χαμηλό εισόδημα. Όπως προκύπτει αρκετά αγαθά και υπηρεσίες που φορολογούνται με μειωμένο συντελεστή δεν φαίνεται να συμβάλλουν σημαντικά σε αυτόν τον στόχο, καθώς τα περισσότερα από τα διαφυγόντα έσοδα καταλήγουν στα πλουσιότερα νοικοκυριά λόγω του υψηλότερου επιπέδου κατανάλωσής τους. Είναι χαρακτηριστικό πως οι μειωμένοι συντελεστές σε τουρισμό και φιλοξενία έχουν αποφέρει μεγάλα οφέλη κυρίως στα πλουσιότερα νοικοκυριά και στους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων.
Ειδικά για το κομμάτι των έμμεσων φόρων, ο ΟΟΣΑ προτείνει την αύξηση κάποιων από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης με αντάλλαγμα έναν πιο προοδευτικό ΦΠΑ για αγαθά και υπηρεσίες καθημερινής κατανάλωσης, με σκοπό να ελαφρυνθούν περισσότερο τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Να σημειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι ο ελληνικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,3% το 2024, 2,2% το 2025 και 2,5% το 2026 σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεση του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια οικονομία (Economic Outlook). Ο διεθνής οργανισμός αναφέρει ότι η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος θα ενισχύσει την κατανάλωση, καθώς η στενή αγορά εργασίας και οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού στηρίζουν τους μισθούς.
Παραγωγικότητα και περιφερειακές ανισότητες
Σε παρόμοιο μήκος κύματος και πρόσφατη ανάλυση του ΚΕΠΕ, το οποίο αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί υπογραμμίζει ωστόσο ότι η παραγωγικότητα παραμένει μία κρίσιμη πρόκληση. Η παραγωγικότητα στη βιομηχανία μειώθηκε σημαντικά κατά -8% το 2023 λόγω της αυξημένης χρήσης εργασίας χωρίς αντίστοιχη αύξηση της προστιθέμενης αξίας. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) υψηλής τεχνολογίας και γνώσης έχουν σημειώσει πτώση παραγωγικότητας της τάξης του -20% από το 2009, αναδεικνύοντας αδυναμίες στην καινοτομία.
Οι περιφερειακές ανισότητες είναι επίσης έντονες και επίμονες. Οι μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης κατέγραψαν από τις μεγαλύτερες μειώσεις παραγωγικότητας εργασίας στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, υποχωρώντας κατά -23% και -21%, αντίστοιχα.
