«Η δωρεά οργάνων δεν είναι μόνο μια πράξη αλτρουισμού. Είναι μια πράξη που μπορεί να σώσει ζωές, ακόμα και τη δική μας», αναφέρει ο Γιώργος Κυμιωνής, Καθηγητής Οφθαλμολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Επιστημονικός Υπεύθυνος της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών», στην ενδιαφέρουσα συζήτησή μας στο πλαίσιο του αφιερώματος «Πρόσωπα 2024»
Η Ελλάδα, παραμένοντας για πολλά χρόνια πίσω από άλλες ευρωπαϊκές χώρες όσον αφορά στη δωρεά οργάνων, εισήλθε σε μια νέα εποχή, χάρη στη δημιουργία της πρώτης «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών». Η πρωτοβουλία αυτή, η οποία εγκαινιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2024, αποτελεί «ορόσημο» για την ελληνική ιατρική κοινότητα και αναμένεται να ενισχύσει τη διαδικασία μεταμόσχευσης στον τομέα της οφθαλμολογίας.
Πώς όμως, η χώρα μας πέρασε από την ιδέα για μία τέτοια Τράπεζα, στην υλοποίησή της; Πίσω από αυτήν την ιστορική πρωτοβουλία βρίσκεται ο καθηγητής Γιώργος Κυμιωνής, ο οποίος φυσικά, ηγείται του όλου εγχειρήματος, ως Επιστημονικός Υπεύθυνος της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών». Ο ίδιος άλλωστε, έφερε στην Ελλάδα τη γνώση και την εμπειρία που απέκτησε ως Επιστημονικός Υπεύθυνος στην Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών του Πανεπιστημίου Λοζάνης, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα αυτής της υποδομής.
«Η “Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών” στην Ελλάδα, ήταν κάτι που είχε ανάγκη η χώρα για πολλά χρόνια», δηλώνει ο κ. Κυμιωνής. «Πριν την ίδρυση της, ήμασταν η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. που δεν διέθετε τέτοια υποδομή».
Ο ίδιος μίλησε στο CNN Greece για την ιδέα πίσω από την «Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών», αλλά και την επόμενη μέρα, θέτοντας στο επίκεντρο της συζήτησής μας τη δωρεά οργάνων. Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί όσα μάς είπε:
Η διαδικασία της μεταμόσχευσης οφθαλμικών ιστών απαιτεί αυστηρές προδιαγραφές και επαγγελματισμό. Η «Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών» έχει τον κρίσιμο ρόλο να επεξεργάζεται και να διασφαλίζει την ποιότητα των μοσχευμάτων που παραλαμβάνονται από δωρητές, εξασφαλίζοντας την καλύτερη δυνατή μεταμόσχευση για τους λήπτες. Ο Καθηγητής Οφθαλμολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Κυμιωνής, μάλιστα, μάς εξηγεί ότι: «Η ευθύνη του επιστημονικού υπευθύνου είναι τεράστια», αναφέροντας ότι η διασφάλιση της καλύτερης δυνατής ποιότητας στα μοσχεύματα είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της μεταμόσχευσης.
Η αφετηρία της ιδέας για μία «Τράπεζα Οφθαλμικών Ιστών» στην Ελλάδα
Πηγαίνοντας λίγα χρόνια πίσω τη συζήτησή μας, θα φτάσουμε στην ιδέα πίσω από την ίδρυση της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών» στην Ελλάδα. Και αυτή, όπως μάς αποκαλύπτει ο κ. Κυμιωνής, «γεννήθηκε» από την προσωπική εμπειρία του ίδιου. «Η πρώτη μεταμόσχευση που έκανα στην Ελλάδα πριν από 20 χρόνια ήταν η αφετηρία για να καταλάβω την αναγκαιότητα αυτής της υποδομής», αναφέρει. Η δυσκολία στην εξασφάλιση μοσχευμάτων υψηλής ποιότητας τον ώθησε να αναζητήσει μια λύση και να ξεκινήσει την πορεία προς την ίδρυση της Τράπεζας.
«Φανταστείτε ότι όταν κάναμε μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα από Έλληνες δότες, ναι μεν ελέγχαμε τα μοσχεύματα για την ασφάλειά τους, αλλά δεν ξέραμε την ποιότητά τους. Οπότε η ιδέα, δεν ήταν μια πρωτότυπη ιδέα που είχα, ήταν η ανάγκη να υπάρξει και να μεσολαβήσει η τράπεζα οφθαλμών μεταξύ του δότη και του λήπτη. Οπότε ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια και κυρίως άρχισε η υλοποίησή της όταν γύρισα στην Ελλάδα το 2020 έχοντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία από το εξωτερικό», αναφέρει μεταξύ άλλων.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίησή της, ωστόσο, ήταν η συνεργασία με κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς. Το 2020, λοιπόν, ο καθηγητής ξεκίνησε το εγχείρημα για την ίδρυση της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών», συνεργαζόμενος με τους φορείς της υγειονομικής κοινότητας, όπως ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων και το Υπουργείο Υγείας, ενώ καθοριστική ήταν και μια μεγάλη χορηγία από ένας ιδιωτικό φορέα που συμμερίστηκε την ανάγκη ύπαρξης αυτής της τράπεζας και φτάσαμε τον Φεβρουάριο του 2024 να εγκαινιάσουμε την τράπεζά μας.
«Δεν ήταν μόνο η δική μου προσπάθεια», επισημαίνει ο καθηγητής. «Αυτό ήταν ένα συλλογικό έργο. Όλοι οι φορείς συνέβαλαν σε αυτό το εγχείρημα, το οποίο έχει ήδη αλλάξει τα δεδομένα των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα».
Η έλλειψη ενημέρωσης για τη δωρεά οργάνων
Αν και η ίδρυση της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα, η Ελλάδα παραμένει πίσω από άλλες χώρες στην προώθηση της δωρεάς οργάνων. «Υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης στον ελληνικό πληθυσμό σχετικά με τη δωρεά οργάνων», τονίζει ο Γιώργος Κυμιωνής, ως Επιστημονικός Υπεύθυνος της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών», επισημαίνοντας ότι ο Έλληνας πολίτης δεν γνωρίζει πόσο σημαντική είναι η δωρεά και πόσο μπορεί να βοηθήσει άλλους ανθρώπους.
Και αυτή η έλλειψη πληροφόρησης καθιστά ακόμη πιο σημαντική την εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από το θέμα. «Η δωρεά οργάνων πρέπει να γίνει κοινωνική συνείδηση», λέει με έμφαση ο καθηγητής, ενώ συνεχίζει λέγοντας ότι «Όλοι, κάποια στιγμή, μπορούμε να βρεθούμε στη θέση του λήπτη».
Μπορεί ο καθηγητής να είναι αποφασισμένος να συνεχίσει την ανάπτυξη της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών» και να ενισχύσει τη διαδικασία δωρεάς οργάνων στην Ελλάδα, όμως, δεν διστάζει να παραδεχτεί πως η επιτυχία της Τράπεζας είναι μόλις η αρχή. «Για να έχει επιτυχία αυτή η προσπάθεια, πρέπει όλοι να συνεργαστούμε», καταλήγει ο κ. Κυμιωνής. Και αυτό διότι με την ίδρυση της «Τράπεζας Οφθαλμικών Ιστών» και το όραμα της δωρεάς οργάνων ως κοινωνική ευθύνη, η Ελλάδα μπορεί να ανακτήσει τη θέση της στον τομέα των μεταμοσχεύσεων στην Ευρώπη, προσφέροντας νέες ευκαιρίες και ελπίδα σε χιλιάδες ασθενείς.
Δείτε εδώ το αφιέρωμα του CNN Greece στα Πρόσωπα 2024
Συντελεστές:
• Content Director | Σοφία Μαυραντζά • Head of Multimedia & Σκηνοθέτης | Σεραφείμ Ντούσιας • Αρχισυνταξία | Ιωάννα Κατσίμπα • Head of Design | Γρηγόρης Κολλάρος • Οπερατέρ | Στάθης Κεφάλας, Nicholas Cornford, Γιώργος Αποστολόπουλος • Μοντάζ | Νίκη Μαλλιωτάκη, Σταύρος Λογοθέτης • Motion Graphics Designer | Σταύρος Σιδέρης • Φωτογραφίες | Λευτέρης Παρτσάλης • Οργάνωση Παραγωγής | Γιώργος Χατζής • Project Manager | Δέσποινα Γαβριήλ