Δεκάδες βρώμικα ετοιμόρροπα τροχόσπιτα, με τόνους σκουπίδια και αρουραίους να πετάγονται από παντού και χρήστες ναρκωτικών να τρεκλίζουν κοντά στην υπόγεια διάβαση να συνθέτουν το απάνθρωπο σκηνικό διαβίωσης 30 Βραζιλιάνων διανομέων των εταιρειών Deliveroo και Uber Eats, κάτω από κεντρικό αυτοκινητόδρομο στο Μπρίστολ. Σύμφωνα με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του βρετανικού Guardian οι περισσότεροι εργαζόμενοι, εκτός από τα εξαιρετικά χαμηλά μεροκάματα και τουςε κινδύνους από την απουσία στοιχειώδους υγιεινής, αντιμετωπίζουν και προβλήματα ψυχικής υγείας.
«Φύγαμε από τη Βραζιλία αναζητώντας κάτι καλύτερο», λέει η 45χρονη Celia Campos που ζει σε ένα από αυτά τα τροχόσπιτα, στον Guardian και συνεχίζει: «Οι περισσότεροι από εμάς δεν μπορούν να κάνουν κανένα όνειρο πραγματικότητα. Βιώνουμε μια κατάσταση χειρότερη από αυτή που αφήσαμε πίσω μας».
Ενώ ο εθνικός μισθός είναι 11,44 λίρες την ώρα κατά μέσο όρο, οι εταιρείες παράδοσης φαγητού, όπως η Deliveroo και η Uber Eats, πληρώνουν τους εργαζόμενους για κάθε παράδοση μεμονωμένα, με αποτέλεσμα οι απολαβές να έιναι πολύ λιγότερες από τον κατώτατο μισθό.
Ντελίβερι εκμετάλλευσης
Η Campos εργάζεται πολλές ώρες και για τις δύο εταιρείες και – όπως λέει στον Guardian – τον Ιούλιο δούλεψε για 333 ώρες, με 6,27 λιρες την ώρα.
Στα αρχεία πληρωμών φαίνεται πως για κάποιες παραδόσεις έλαβε από την Uber Eats μόλις 1,20 λίρες: «Περνάμε πάρα πολύ χρόνο στοςυ δρόμους… Δουλεύω από τις 8 το πρωί μέχρι να κουραστώ… συνήθως τα μεσάνυχτα», λέει και καταλήγει: «Η δουλειά των διανομέων δεν είναι καλή πια. Πρέπει να γίνεις σκλάβος για να κερδίσεις αρκετά».
Δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά τα πανάκριβα ενοίκια στο Μπρίστολ, τα οποία αυξάνονται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Βρετανίας και αυτό προκαλεί ένα ντόμινο αυξήσεων και σε άλλους τομείς.
Οι σκληρές συνθήκες διαβίωσης, οι πολλές ώρες εργασίας και οι χαμηλές αμοιβές οδηγούν σε προβλήματα ψυχικής υγείας στον καταυλισμό.
«Είχα κατάθλιψη για ένα χρόνο. Ήταν φρικτό», λέει ο Campos. «Δεν θα το ευχόμουν σε κανέναν. Αν δουλεύεις, δουλεύεις, δουλεύεις και δεν έχεις ζωή… ε, κάπως έτσι έρχεται η κατάθλιψη».
Κέρδη
- Η Deliveroo, η οποία πρόσφατα κέρδισε μια επταετή νομική διαμάχη χωρίς τελικά να αναγκαστεί να εξασφαλίσει περισσότερα δικαιώματα για τους εργαζόμενους, της «gig economy»*, εμφάνισε τα πρώτα της κέρδη αυτόν τον μήνα – καθαρά κέρδη ύψους 1,3 εκατ. λιρών το πρώτο εξάμηνο του 2024.
- Η Uber, η οποία παρέχει ταξί και παραδόσεις φαγητού, είδε τα κέρδη της στο Ηνωμένο Βασίλειο προ φόρων να αυξάνονται από 5 εκατ. λίρες το 2021 σε 32 εκατ. λίρες το 2022, με έσοδα 700 εκατ. λίρες.
*Για τον νέο όρο της «gig economy» δεν έχει βρεθεί προς το παρόν ακριβής μετάφραση στα ελληνικά. Αφορά την κατάσταση της οικονομίας στην οποία κυριαρχούν οι ευέλικτες και προσωρινές μορφές εργασίας. Ουσιαστικά η gig economy ανατρέπει τα στερεότυπα των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που σπάνια μετακινούνται σε διαφορετικό αντικείμενο απασχόλησης και επιλέγει συνεργάτες ανάλογα με τις επιταγές και τις προτεραιότητες των επιχειρήσεων, που στις μέρες μας επανακαθορίζονται με υψηλή ταχύτητα.
Νέο νομοσχέδιο ετοιμάζουν οι Εργατικοί
Η κυβέρνηση των Εργατικών έχει υποσχεθεί ένα νέο νομοσχέδιο για τα εργασιακά δικαιώματα που θα απαγορεύει τις συμβάσεις μηδενικής απασχόλησης και θα καθιστά διαθέσιμα τα επιδόματα ασθενείας από την πρώτη ημέρα.
Ωστόσο, ένα σχέδιο για την καθιέρωση ενός ενιαίου καθεστώτος για όλους τους εργαζόμενους, το οποίο θα έδινε στους εργαζόμενους στην gig economy τα ίδια δικαιώματα με το μισθωτό προσωπικό, αντικαταστάθηκε με την υπόσχεση να διεξαχθεί διαβούλευση για ένα απλούστερο πλαίσιο απασχόλησης.
Σχέσεις Στάρμερ με Deliveroo
Ορισμένοι βουλευτές των Εργατικών έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τους δεσμούς μεταξύ του κόμματος και της Deliveroo, καθώς η εταιρεία έχει χρηματοδοτήσει μια σειρά εκδηλώσεων των Εργατικών.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Deliveroo, Will Shu, προσκλήθηκε σε ένα πάρτι που διοργάνωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ τον περασμένο μήνα. Ο Shu εμφανίζεται σε βίντεο που καταγράφηκε στην εκδήλωση και κοινοποιήθηκε στον επίσημο λογαριασμό X του πρωθυπουργού.