Η μόλυνση των υδάτων με το αντικαταθλιπτικό Prozac διαταράσσει τα σώματα και τις συμπεριφορές των ψαριών με τρόπους που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη μακροπρόθεσμη επιβίωσή τους, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Καθώς η κατανάλωση φαρμακευτικών σκευασμάτων έχει αυξηθεί παγκοσμίως, τα υπολείμματα έχουν εισέλθει σε ποτάμια και ρυάκια μέσω των λυμάτων, εγείροντας ανησυχίες για τις επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και την άγρια ζωή.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Animal Ecology διαπίστωσε ότι οι χαμηλές συγκεντρώσεις φλουοξετίνης – ένα αντικαταθλιπτικό κοινώς γνωστό ως Prozac – μείωσαν τη μάζα του σώματος και τη ζωτικότητα του σπέρματος των αρσενικών guppies -μικρό τροπικό ψάρι του γλυκού νερού- για πολλές γενιές.
Η συν-επικεφαλής της μελέτης, Δρ Upama Aich από το Πανεπιστήμιο Monash, είπε ότι χιλιάδες χημικές ουσίες «πετάγονται στις υδάτινες οδούς μας κάθε μέρα». Οι ερευνητές επέλεξαν να εξετάσουν τη φλουοξετίνη καθώς ήταν «πανταχού παρούσα», αναφέρει η Guardian.
Η Aich είπε ότι οι αλλαγές που παρατηρούνται στα guppies σε χαμηλές συγκεντρώσεις του φαρμάκου θα πρέπει να ληφθούν ως προειδοποίηση για την ικανότητά τους «να ζουν και να επιβιώνουν και να ευδοκιμούν σε ένα μολυσμένο περιβάλλον».
Οι ερευνητές έπιασαν 3.600 άγρια guppies -ένα χωροκατακτητικό είδος στην Αυστραλία- και τα τοποθέτησαν τυχαία σε δεξαμενές με χαλίκι και υδρόβια φυτά.
Για πάνω από πέντε χρόνια χορηγούσαν στις δεξαμενές διαφορετικές συγκεντρώσεις φλουοξετίνης – μηδενικές, χαμηλές (31,5 νανογραμμάρια ανά λίτρο) και υψηλές (316 ng/L), που αντιστοιχούν στα επίπεδα που απαντώνται στο φυσικό περιβάλλον. Στη συνέχεια οι ερευνητές μελέτησαν τις επιδράσεις στη συμπεριφορά των αρσενικών ψαριών, στο σώμα και στα αναπαραγωγικά χαρακτηριστικά για πολλές γενιές.
Η Aich είπε ότι η χαμηλή έκθεση μείωσε τη σωματική μάζα των αρσενικών στο σύνολο του πληθυσμού, «κάτι που είναι πραγματικά σημαντικό, όχι μόνο για το ζευγάρωμα, αλλά και για τη μάχη με άλλα αρσενικά και τη συνολική επιβίωσή τους». Η έκθεση σε χαμηλές δόσεις μείωσε επίσης την ταχύτητα του σπέρματος, αλλά αύξησε το μήκος του γονοπόδρου, ενός οργάνου που μοιάζει με πτερύγιο που χρησιμοποιείται για τη γονιμοποίηση του θηλυκού, πρόσθεσε η ίδια.
Σύμφωνα με την Aich, η έκθεση στο φάρμακο μείωσε επίσης το εύρος της δραστηριότητάς τους και τον τρόπο με τον οποίο παίρνουν ρίσκα, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητα των guppies να ανταποκρίνονται στις αλλαγές στη φύση.
Η Δρ Minna Saaristo, κύρια επιστήμονας σε θέματα οικολογικού κινδύνου και αναδυόμενων ρύπων στην Αρχή Προστασίας Περιβάλλοντος στη Βικτώρια (EPA), είπε ότι τα φάρμακα έχουν σχεδιαστεί για να λειτουργούν σε χαμηλές δόσεις, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί υπήρχαν πιο βαθιές επιπτώσεις σε χαμηλές συγκεντρώσεις.
Η EPA έκανε επίσης δοκιμές για φαρμακευτικά προϊόντα σε ψάρια που αλιεύονται συνήθως. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις ήταν για τα αντικαταθλιπτικά, συμπεριλαμβανομένης της βενλαφαξίνης (150 μικρογραμμάρια ανά κιλό) στην πέρκα και της σερτραλίνης (100 μg/kg) στο χέλι. Η Saaristo είπε ότι δεν υπήρχε σημαντικός κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία, αλλά η ρυθμιστική αρχή παρακολουθούσε την κατάσταση.
