Η σοκολάτα έχει εδώ και 60 χρόνια τη φήμη ότι προκαλεί ακμή. Υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό; Ή είναι απλώς κάτι που οι γονείς λένε στα παιδιά τους για να μην χαλάσουν χρήματα σε γλυκά στο σούπερ μάρκετ;
Στη δεκαετία του 1960, διάφορες μελέτες ανέλυσαν τη σχέση μεταξύ σοκολάτας και ακμής. Η μεγαλύτερη μελέτη – στην οποία συμμετείχαν μόνο 65 άτομα – δεν διαπίστωσε καμία σχέση μεταξύ των δύο. Αλλά η μελέτη αυτή έχει έκτοτε επικριθεί για τις ατέλειές της.
Πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλές συνδέσεις μεταξύ διατροφής και ακμής – ιδιαίτερα της δυτικής διατροφής, η οποία είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και γαλακτοκομικά.
Σε μια από αυτές, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ακμή επιδεινώνεται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής – συμπεριλαμβανομένης της δυτικής διατροφής – αλλά προσθέτουν ότι η αλληλεπίδραση μεταξύ της υγείας, της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της διατροφής, της φλεγμονής, του στρες και των περιβαλλοντικών εκθέσεων χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
Μπορεί η σοκολάτα να προκαλέσει ακμή;
Εξήντα χρόνια αφότου κατηγορήθηκε για πρώτη φορά ότι ενδεχομένως προκαλεί ακμή, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν τη σοκολάτα ως πιθανό παράγοντα πρόκλησης.
Περίπου εννέα στους 10 ασθενείς που βλέπει η Zainab Laftah, σύμβουλος δερματολόγος στο νοσοκομείο Guy’s and St Thomas’ στο Λονδίνο, τη ρωτούν ποιες τροφές μπορούν να κόψουν από τη διατροφή τους για να βελτιώσουν την ακμή τους – και η σοκολάτα είναι μία από τις πιο συνηθισμένες τροφές για τις οποίες τη ρωτούν. «Υπάρχει κάποια παρανόηση, αλλά και μια μικρή δόση αλήθειας», λέει η ίδια στο BBC News.
Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν τη σοκολάτα ως πιθανό παράγοντα πρόκλησης ακμής
jcomp / Freepik
Ενώ ο κύριος παράγοντας είναι η γενετική προδιάθεση, ορισμένα συστατικά στη διατροφή ενός ατόμου θα μπορούσαν να προκαλέσουν φλεγμονή, λέει η Laftah. Ερευνητές έχουν προσπαθήσει να διαχωρίσουν τις επιδράσεις των επιμέρους συστατικών της σοκολάτας για να δουν ποια συστατικά μπορεί να συνδέονται με την ακμή, αλλά οι μελέτες είναι σχετικά μικρές και απέχουν πολύ από το να είναι πειστικές. Μια μελέτη του 2011 εξέτασε τις επιδράσεις της 100% μαύρης σοκολάτας στην ακμή, πράγμα που σημαίνει ότι εξέτασε τις επιδράσεις της σοκολάτας ανεξάρτητα από την περιεκτικότητά της σε ζάχαρη. Διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση σοκολάτας εξακολουθούσε να συνδέεται με την επιδείνωση της ακμής, αλλά η μελέτη περιελάμβανε μόνο 10 συμμετέχοντες και δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου εικονικού φαρμάκου.
Ο ρόλος του γλυκαιμικού δείκτη
Ένας λόγος για τη σχέση μεταξύ ακμής και διατροφής γενικότερα θα μπορούσε να οφείλεται στον γλυκαιμικό δείκτη (ΓΔ) των τροφίμων, ο οποίος δείχνει πόσο γρήγορα ένα τρόφιμο μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του οργανισμού. Πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει σύνδεση μεταξύ τροφίμων με υψηλό ΓΔ – όπως τα φρούτα, το ψωμί και τα ζυμαρικά – και των συμπτωμάτων ακμής. Και αυτό γιατί προκαλούν αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης στο σώμα, η οποία οδηγεί σε φλεγμονή που αυξάνει την παραγωγή σμήγματος στο δέρμα και μπορεί να φράξει τους πόρους του. Ωστόσο, η σοκολάτα έχει στην πραγματικότητα χαμηλό έως μεσαίο ΓΔ.
Άλλες έρευνες εξέτασαν ευρύτερα τη σχέση μεταξύ της ακμής και της δυτικής διατροφής (η οποία είναι επίσης γνωστό ότι είναι γεμάτη με τρόφιμα υψηλού ΓΔ). Πολυάριθμες πληθυσμιακές μελέτες δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ της ακμής και της κατανάλωσης τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη. Η μεγαλύτερη του είδους της, που δημοσιεύθηκε το 2020, συνέκρινε την ακμή και τις διατροφικές συνήθειες περισσότερων από 24.000 ατόμων, συμπεραίνοντας ότι η δυτική διατροφή πιθανώς παίζει ρόλο στην ακμή.
«Η ακμή είναι ένα μεταβολικό σύνδρομο του δέρματος», λέει ο Bodo Melnik, καθηγητής δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Osnabrück της Γερμανίας. «Υπάρχουν πολλές σχέσεις μεταξύ της ακμής και άλλων δυτικών ασθενειών, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία».
Σε μια εργασία του 2015, υποστήριξε ότι οι εξευγενισμένοι υδατάνθρακες (οι οποίοι συχνά έχουν υψηλό ΓΔ), το γάλα και τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά προάγουν την ακμή. Και αυτό γιατί προκαλούν μια «αντίδραση κινδύνου» στους σμηγματογόνους θύλακες που αυξάνει την παραγωγή σμήγματος και αλλάζει τη σύνθεσή του.
Κάποιες σοκολάτες κάνουν και… καλό στο δέρμα
Η σοκολάτα περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και μπορεί να περιέχει πολλή ζάχαρη. Ωστόσο, οι πιθανές επιπτώσεις όχι μόνο εξαρτώνται από τη συνολική διατροφή σας, αλλά μπορεί επίσης να εξαρτώνται από τον τύπο της σοκολάτας που τρώτε, καθώς η μαύρη σοκολάτα με υψηλό ποσοστό κακάο έχει χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
Επίσης, μπορεί να υπάρχουν κάποια δερματολογικά πλεονεκτήματα στην κατανάλωση συγκεκριμένης μαύρης σοκολάτας. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η μαύρη σοκολάτα μειώνει το οξειδωτικό στρες στο δέρμα – αν και αυτό αφορά περισσότερο τα σημάδια γήρανσης του δέρματος, παρά τον κίνδυνο ακμής.
«Υπάρχουν κάποια οφέλη για το δέρμα από την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας λόγω της περιεκτικότητάς της σε φλαβανόλες, οι οποίες είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που μειώνει τη δράση του οξειδωτικού στρες, το οποίο συνδέεται με τη γήρανση του δέρματος», λέει η Laftah.
Το κρίσιμο είναι ότι, ενώ ορισμένα διατροφικά πρότυπα – πολλές θερμίδες, λίγα θρεπτικά συστατικά – πιθανόν να συμβάλλουν σε χαμηλού βαθμού φλεγμονή σε όλο το σώμα, αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως ακμή μόνο σε κάποιον που είναι ήδη γενετικά επιρρεπής σε αυτήν, λέει Beibei Du-Harpur, δερματολόγος και κλινική λέκτορας στο Kings College του Λονδίνου.
«Σε γενικές γραμμές, μια διατροφή που είναι καλή για τη γενική υγεία – με υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα και λαχανικά και άλλες τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά – είναι καλή και για το δέρμα μας», συμπληρώνει η ίδια.
